25 lipca – 13 listopada 2011
Kuratorka: Dorota Róż – Mielecka
Wizerunki Buddy, parawany, wyroby z laki, wazy, kimona – wszystko złocone lub ozdabiane złotem – to niektóre z eksponatów pokazywanych na wystawie. Ciekawostką będą współczesne przedmioty zdobione tym szlachetnym metalem – podkładka pod mysz, karta telefoniczna i bibułki do demakijażu.
Złoto miało zawsze wielkie znaczenie w kulturze i sztuce Japonii. Błyszczące i pełne blasku, chwytające i odbijające światło symbolizowało w buddyzmie oświecenie, a także naturę samego Buddy. „Wierzono, że złocenie posągów przedstawiających bóstwa jest najlepszą formą oddawania im czci – wyjaśnia kuratorka wystawy Dorota Róż-Mielecka. Z mroków pomieszczeń świątynnych wyłaniają się lśniące ciepłym złotym światłem figury: wielkie, majestatyczne i dostojne lub delikatne, pełne elegancji i wyrafinowania, czasami zaś schematyczne i manierystyczne. Pokrywano złotem nie tylko rzeźbione monumentalne wizerunki Buddów i bodhisattwów, ale dekorowano nim także niewielkie podróżne ołtarzyki zushi i większe domowe ołtarze – relikwiarze butsudany, w których przechowywano prochy przodków”. Złoto było też ważnym środkiem artystycznego wyrazu w sztuce świeckiej. Władcy dawnej Japonii pokrywali tym metalem elewacje i wnętrza swoich zamków, parawany, meble, wyroby z laki i metalu, tkaniny oraz ceramikę. Bito złote monety, a także uzupełniano tym kruszcem uszkodzenia w cennych wyrobach ceramicznych. Zastosowanie złota podnosiło artystyczną i materialną wartość przedmiotów. Oprócz walorów estetycznych złocenia miały także charakter propagandowy. Przepych i ozdobność wszechobecnego złota podkreślały bowiem siłę i potęgę ówczesnych władców i wywierały wielkie wrażenie na zagranicznych przybyszach. Wystawa „ Złota Japonia” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu ukazuje różne aspekty wykorzystania złota w sztuce tego kraju: w rzeźbie, malarstwie, rzemiośle artystycznym dawnym i współczesnym. Wśród kilkudziesięciu eksponatów znajdą się między innymi złocone wizerunki Buddy Amidy i parawany o złotych tłach, bogato zdobione złotym proszkiem pudełka na medykamenty, pojemniki na herbatę, szkatułki na przybory do pisania tuszem, ceramiczne wazy i wazony oraz kimona. Większość prezentowanych obiektów wykonano w epokach Edo (1603–1867) i Meiji (1868–1912). Atrakcją wystawy będzie kinpaku – złoto płatkowe z Kanazawa. To miasto w prefekturze Ishikawa znane jest od wieków z wyrobu wyjątkowej jakości złota płatkowego (grubość nie przekracza1/10. 000 Mm) cenionego i używanego przez artystów do dzisiaj. Obecnie tego typu złoto wykorzystywane jest do dekorowania wyrobów rzemiosła artystycznego, ale także kartek pocztowych, słodyczy, tkanin i stosowane jest, jako składnik kosmetyków. Na wystawie prócz złotych płatków, wiórków i złotego proszku można będzie zobaczyć współczesne gadżety zdobione tym szlachetnym metalem: kartę telefoniczną, podkładkę pod mysz, pocztówki, tace i czarki, ciasteczka, a nawet bibułki do demakijażu. Kanazawa Gold Leaf Museum udostępniło film ukazujący poszczególne etapy wytwarzania złota płatkowego kinpaku, by zapoznać polskiego widza z tym mało znanym w naszym kraju, a niezwykle ciekawym tradycyjnym rzemiosłem japońskim.
Eksponaty pochodzą ze zbiorów własnych Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz z kolekcji Muzeów Narodowych Krakowa i Warszawy, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, Muzeum w Pałacu w Wilanowie.
