Pójdź ze mną przez padół płaczu. Cykl Wojna Artura Grottgera
16 stycznia – 16 czerwca 2024 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy: Natalia Sienkiewicz
Otwarcie wystawy w rocznicę urodzin Romualda Traugutta (ur. 16.01.1826). Cykl rysunków Artura Grottgera zatytułowany Wojna jest – obok Pocztu królów polskich Jana Matejki i Panoramy Racławickiej – jednym ze skarbów narodowych znajdujących się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Jedenaście rysunków powstałych w latach 1886–1867 uzyskało status dzieła ponadczasowego, ukazującego uniwersalną wizję okrucieństwa i konsekwencji wynikających z wojny. Prezentacją Wojny Artura Grottgera Muzeum Narodowe we Wrocławiu upamiętni Rok Romualda Traugutta i wydarzenia powstania styczniowego.
Od denara do złotówki. Monety ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu
13 lutego – 1 września 2024 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy: Magdalena Karnicka
Polskie monety znajdujące się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu zaprezentowane zostaną na tej kameralnej wystawie. Zwiedzający zobaczą m.in. monety średniowieczne (denary wiązane z Bolesławem Śmiałym i Bolesławem Krzywoustym), półgrosze władców z dynastii Jagiellonów, monety srebrne: koronne, litewskie i gdańskie, złote dukaty, monety z okresu powstania listopadowego, próbne z czasów II Rzeczypospolitej i PRL-u, a także projekty monet z okresu dwudziestolecia międzywojennego.
Rzeczy przysposobione
17 lutego – 25 sierpnia 2024 ➸ Muzeum Etnograficzne
Kuratorka wystawy ze strony MNWr ME: Marta Derejczyk
Jaki jest stosunek mieszkanek i mieszkańców Wrocławia i Szczecina do przedwojennego dziedzictwa swojego miasta? Czy w ich otoczeniu znajdują przedmioty sprzed wojny? Jak do nich trafiły? Jakie miejsce zajmują w hierarchii rzeczy?
Wystawa stanowi próbę odpowiedzi na powyższe pytania. Pokazane zostaną fotografie Łukasza Skąpskiego oraz przedmioty wypożyczone od osób prywatnych – mieszkanek i mieszkańców Wrocławia i Szczecina. Ostatnim elementem wystawy będą fragmenty wywiadów będących rezultatem etnograficzno-artystycznego projektu, prowadzonego w latach 2019–2022 w obu miastach.
Bożenna Biskupska. Artystka i Budowla Możliwa
10 marca – 9 czerwca 2024 ➸ Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
Kuratorzy wystawy: Stach Szabłowski, Emilia Orzechowska, Aleksandra Szwedo
Retrospektywna wystawa twórczości współczesnej artystki Bożenny Biskupskiej. Zaprezentowany zostanie wybór jej najważniejszych dzieł i cykli – od malarstwa i rysunku, przez rzeźbę i wielopostaciowe grupy figuralne, po rozbudowane instalacje przestrzenne, filmy wideo, projekty performatywne i interdyscyplinarne.
W 2007 r. Bożenna Biskupska wraz z artystą Zygmuntem Rytką zainicjowała w dolnośląskim Sokołowsku Międzynarodowe Laboratorium Kultury – ta jedyna w swoim rodzaju niezależna instytucja z czasem wyrosła na fenomen w skali europejskiej. Na wystawie obok dzieł artystki pokazane zostaną prace twórców, którzy odnosząc się w swoich realizacjach do aury i ducha Sokołowska, podejmują zarazem dialog z dorobkiem Bożenny Biskupskiej.
Wystawa z udziałem: Laury Adel, Magdy Jędry, Nicolasa Grospierre’a, Piotra Pawlaka, Bartosza Radzikowskiego, Zygmunta Rytki, Stacha Szumskiego.
Impresje. Młodzi o sztuce dawnej
19 marca – 19 maja 2024 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorzy wystawy: Sławomir Ortyl, Grzegorz Wojturski
Pierwsza w historii Muzeum Narodowego we Wrocławiu wystawa przygotowana przez młodych wrocławian i wrocławianki, którzy wcielają się w rolę kuratorów i kuratorek.
Z kolekcji Muzeum Narodowego wybrali blisko 70 dzieł sztuki, do części z nich stworzyli teksty literackie, które również zostaną zaprezentowane. Wystawa jest próbą odpowiedzi na pytania, co myślą, jak czują, o czym marzą współcześni młodzi ludzie i czego poszukują w sztuce dawnej?
Wśród dzieł wybranych przez młodzież znajdą się m.in. obrazy Olgi Boznańskiej, Aleksandra Gierymskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki, Witolda Wojtkiewicza oraz w większym wyborze prace Wlastimila Hofmana i Marii Niedzielskiej. Współkuratorką wystawy jest Katarzyna Łaszkiewicz.
Pisanki i palmy wielkanocne
19 marca – 7 kwietnia 2024 (23 marca – kiermasz) ➸ Muzeum Etnograficzne
Kuratorka wystawy: Agnieszka Szepetiuk-Barańska
Na dorocznej wystawie wielkanocnej zostaną zaprezentowane pisanki, palmy, stroiki, kartki świąteczne wykonane tradycyjnymi oraz współczesnymi technikami przez ponad 40 twórców głównie z terenu Dolnego Śląska i Opolszczyzny.
Można będzie zobaczyć pisanki zdobione technikami batikową, rytowniczą i aplikacyjną, jajka oklejane miniaturowymi wycinankami, rdzeniem sitowia, opolskie „kroszonki” oraz te wykonane na motywach huculskich, suwalskich, opolskich czy rzeszowskich. Wystawa będzie także okazją do poznania współczesnych technik tworzenia tych rekwizytów.
Aśka Borof. Powszednie misterium
27 kwietnia – 18 sierpnia 2024 ➸ Muzeum Etnograficzne
Kuratorka wystawy: Olga Budzan
Prace Aśki Borof wykonane są tradycyjnymi technikami takimi jak haft, malarstwo na szkle czy wycinanka. Tematyka poruszana przez artystkę to życie ludzkie od narodzin aż do śmierci oraz przesądy, wierzenia i marzenia w świecie, w którym religia przeplata się z magią.
Prace artystki odwołują się także do pierwotnego sensu sztuki – mediacji. Poprzez sztukę, obiekty wotywne artystka prosi o zdrowie dla siebie i najbliższych. Przygląda się pięknu katolickiego rytu bez uprzedzeń, a przecież najtrudniej dostrzec piękno w tym, co bliskie i codzienne. Aśka Borof niczym etnografka dokumentuje też przemijające piękno Górek Zachodnich, dzielnicy Gdańska, w której mieszka i pracuje.
Poszukiwania artystyczne Marka Oberländera
14 maja – 1 września 2024 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorki wystawy: Justyna Chojnacka, Magdalena Szafkowska
Przekazany w kwietniu 2022 roku dar Haliny Pfeffer-Oberländer dla Muzeum Narodowego we Wrocławiu jest doskonałą okazją do prześledzenia skomplikowanej i różnorodnej drogi artystycznej jej męża, Marka Oberländera. Starannie wyselekcjonowane prace, z liczącego blisko 500 obiektów przekazu, pozwolą przeanalizować twórcze niepokoje artysty, skutkujące niezliczoną liczbą rysunków – studiów nad formą, kolorem, motywem.
Wśród nich znajdzie się wcześniej nieznany cykl „Korzenie”, barwne impresje z Prowansji, abstrakcyjne kompozycje z motywem oka, abstrakcje geometryczne. Prezentację uzupełni 7 obrazów z kolekcji malarstwa współczesnego Muzeum Narodowego we Wrocławiu, które tematyką domykają tytułowe poszukiwania artysty.
Kimono jako doświadczenie. Język sztuki Joanny Hawrot
18 czerwca – 25 sierpnia 2024 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy: Dorota Róż-Mielecka
Eklektyzm światów, eksperymentalność działań i nowatorska forma ekspresji – wrocławskie Muzeum Narodowe zaprasza na autorską wystawę Joanny Hawrot, uznanej polskiej projektantki, kostiumografki i artystki wizualnej. To pierwsza tak duża wystawa tej twórczyni łącząca świat mody, sztuki i designu.
Na 370 metrach kwadratowych, wśród scenografii złożonej z 18 000 metrów tkaniny Joanna Hawrot zaprezentuje autorskie kolekcje kimon zainspirowanych pracami wybranych artystów: Pawła Bownika, Angeliki Markul i Maurycego Gomulickiego oraz Soni Hensler.
Maria Pinińska-Bereś. Retrospektywa
7 lipca – 13 października 2024 ➸ Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
Kuratorka wystawy ze strony MNWr P4K: Małgorzata Micuła
Wielka monograficzna wystawa słynnej polskiej artystki współczesnej. Maria Pinińska-Bereś (1931–1999) uznawana jest za jedną z najwybitniejszych postaci polskiej sztuki XX wieku.
Celem prezentacji jest ugruntowanie znajomości twórczości artystki na arenie międzynarodowej i osadzenie jej w znaczący sposób w historii sztuki. Zdaniem kuratorów wystawy twórczość Pinińskiej-Bereś wzbogaca rozumienie sztuki lat 60. i 90. XX w. oraz jej kluczowych tematów takich jak performatywność, „forma i nie-forma”, (nie)prezentacja kobiecości/feminizmu, ale także wrażliwość ekologiczna i współistnienie transludzkie. Tematy te zostaną zaprezentowane poprzez szeroki wybór prac, w tym jej najważniejszych rzeźb i performansów powstałych od lat 50. do końca 90. XX w.
Eksponaty pochodzić będą ze zbiorów własnych Muzeum oraz z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie i Fundacji Beresiów. Wystawa zorganizowana we współpracy z Kunstmuseum den Haag w Hadze, zaprezentowana zostanie też w innych muzeach europejskich. Ekspozycji towarzyszyć będzie katalog.
Obłęd. Przypadek Mariana Henela – Lubieżnika z Branic
21 września 2024 – 16 lutego 2025 ➸ Muzeum Etnograficzne
Koordynator wystawy: Piotr Oszczanowski
Pierwsza publiczna prezentacja gobelinów, fotografii i rysunków o tematyce erotycznej i psychopatologicznej stworzonych przez artystę samouka, wieloletniego pacjenta Szpitala dla Psychicznie i Nerwowo Chorych w Branicach Mariana Henela (1926–1993).
Twórca prezentowanych prac to postać wieloznaczna, skrajnie kontrowersyjna i mroczna. Jednak jego dzieła powstałe w czasie prowadzonej arteterapii dzisiaj uznawane są za jedne z najwybitniejszych w skali światowej przykładów tzw. art brut, czyli sztuki marginesu i ludzi wykluczonych. Wykonywane od 1968 r. w szpitalnej Pracowni Ekspresji Sztuki Psychopatologicznej są świadectwem choroby, której początek brał się z niepohamowanego popędu płciowego.
Wystawa przygotowana we współpracy z lekarzami Specjalistycznego Szpitala dla Psychicznie i Nerwowo Chorych im. biskupa Józefa Nathana w Branicach oraz dr. nauk medycznych Bogusławem Habratem z Zespołu Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Skarb Średzki. Legendy i mity
1 października – 29 grudnia 2024 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kurator wystawy: Jacek Witecki
Skarb Średzki, odnaleziony przypadkowo w 1988 roku w Środzie Śląskiej podczas prac budowlanych, pozostaje jednym z najniezwyklejszych odkryć jakie miały miejsce w XX w.
Zespół unikatowych średniowiecznych klejnotów królewskich i cesarskich, pochodzących prawdopodobnie ze skarbca władcy Czech Karola IV, będący zastawem za udzieloną pożyczkę, został ukryty w połowie XIV w. i pozostawał nieznany przez ponad 600 lat.
Nietypowe okoliczności odnalezienia skarbu i jego ogromna wartość sprawiły, że stał się publiczną sensacją i wywołał wiele dyskusji, dociekań i spekulacji. Na obrzeżu prowadzonych wokół Skarbu Średzkiego badań naukowych powstawały przez lata teorie, legendy i osobliwa „mitologia”, która sama w sobie jest fascynującym tematem z zakresu kultury i historii. Ona właśnie będzie tematem tegorocznej prezentacji, która obejmie nie tylko same niezwykłe zabytki Skarbu ze ślubną koroną królewską na czele, ale też dokumenty, artykuły prasowe, relacje i fotografie.
Wielka czwórka i inni. Ceramiczna rzeźba kameralna we wnętrzach doby PRL-u
8 października 2024 – 2 lutego 2025 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy: Barbara Banaś
Kameralna (choć składająca się aż z blisko 250 obiektów) wystawa prezentuje kolekcję porcelany Tomasza Dziewickiego. W jej skład wchodzą wszystkie zaprojektowane na przełomie lat 50. i 60., a także i w dobie lat 70. XX wieku figurki porcelanowe, które wytwarzane były w polskich fabrykach porcelany, zwłaszcza w najstarszej polskiej wytwórni w Ćmielowie.
Plagiat wszech czasów. Historyzm w meblarstwie
22 października 2024 – 23 lutego 2025 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy: Małgorzata Korżel-Kraśna
Okazją do przygotowania wystawy jest 125. rocznica powstania we Wrocławiu Śląskiego Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności, które odegrało rolę kulturotwórczą w czasach historyzmu.
Będzie to pierwsza w Polsce tak obszerna prezentacja zabytkowych sprzętów z czasów historyzmu, przybliży tę mało znaną epokę i przedstawi jej intrygujące oblicze. Poświęcona będzie głównie meblarstwu 2. połowy XIX i początku XX w., ale na jego przykładzie ukaże najważniejsze nurty inspirowane dawnymi stylami występujące wówczas w architekturze wnętrz i rzemiośle artystycznym. Pokazanych zostanie około 200 zabytków.
Strojni Kresowiacy
16 listopada 2024 – 16 lutego 2025 ➸ Muzeum Etnograficzne
Kuratorka wystawy: Hanna Golla
Wystawa poświęcona strojom ludowym przywiezionym na Dolny Śląsk przez ludność przesiedloną z dawnych kresów wschodnich Rzeczypospolitej oraz z Bukowiny rumuńskiej i z Bośni.
Reprezentują one ubiory, przede wszystkim kobiece, zróżnicowane zarówno pod względem użytych do ich wykonania tkanin, jak również zdobnictwa. Zbiór strojów z tamtych regionów stanowi prawie 1/3 wszystkich zabytków zgromadzonych w Dziale Tkanin i Strojów Ludowych wrocławskiego Muzeum Etnograficznego.
Nabytki
5 listopada – 29 grudnia 2024 ➸ Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej
Kuratorka wystawy: Iwona D. Bigos
Prezentacja dzieł sztuki współczesnej zakupionych do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu w ostatnich latach.
Najpiękniejsza szopka betlejemska 2024
grudzień 2024 – styczeń 2025 ➸ Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy ze strony MNWr: Joanna Kurbiel
Kilkadziesiąt szopek betlejemskich wykonanych przez uczestników Wojewódzkiego Konkursu Rzeźbiarskiego „Najpiękniejsza Szopka Betlejemska 2024” zorganizowanego przez Galerię Twórczości Plastycznej Młodych działającą w MDK „Śródmieście” można będzie zobaczyć na tej wystawie.
Co roku młodzież ze szkół Dolnego Śląska mierzy się z tematem, proponując różnorodne i często zaskakujące pomysły interpretacyjne przedstawienia miejsca Narodzenia Pańskiego. Szopki wykonane są w różnych technikach i z różnych – czasem nieoczywistych – materiałów.
