Jednemu z najciekawszych i najcenniejszych zespołów zabytków, jaki przechowywany był do II wojny światowej we wrocławskich zbiorach muzealnych, poświęcony jest projekt badawczy realizowany przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu.
Celem zadania „Precjoza wrocławskich bractw strzeleckich w dawnych zbiorach muzealnych – studium strat wojennych” jest kompleksowe opracowanie wrocławskiej kolekcji złotniczej należącej do dawnych bractw strzeleckich, zarówno obiektów zachowanych, jak i zaginionych, oraz odtworzenie pełnego obrazu tego niezwykłego i ważnego dla Wrocławia zbioru.
Zdjęcie archiwalne, Dział Dokumentów Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Fot. wg Nürnberger Goldschmiedekunst, Bd. II, Germanischen Nationalmuseums, Nürnberg 2007, il. 113.
Obecnie zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie. Fot. MN w Warszawie
Biblioteka Muzeum Narodowego we Wrocławiu
G. Hayer, miedzioryt, 1613
G. Hayer, miedzioryt, 1613
Znawcy złotnictwa już pod koniec XIX w. byli zgodni co do tego, iż we wrocławskim muzeum znajduje się jeden z najcenniejszych zachowanych skarbów złotniczych – precjoza historycznej kolekcji bractw strzeleckich pochodzące z okresu renesansu, manieryzmu i baroku.
„Wśród nich znajdowały się wyroby charakterystyczne dla tego typu konfraterni – brackie insygnia, szyldy, ryngrafy, łańcuchy, klejnoty strzeleckie i korona królewska” – mówi Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. „Szczególną jednak wartość miały dary złotnicze, jakie wrocławskie bractwa strzeleckie otrzymały zwłaszcza w XVI–XVIII w. Były wśród nich m.in. puchary z przykrywką w kształcie szyszki jodłowej lub muszli, kubki nowożeńców, czy też wyrafinowane naczynia na wino o kształtach ręcznej latarni, wiatraka bądź mnicha trzymającego bukłak i śpiewnik. To dzięki nim ta kolekcja była tak cenna”.
Fot. Magdalena Lorek
Prezentacja plenerowa „Wrocławskie bractwa strzeleckie. Historia, pamiątki, precjoza”, którą oglądać można przed wejściem do Muzeum Narodowego, pokazuje historię wrocławskich bractw strzeleckich i przypomina zaginioną kolekcję złotniczą. Autorami tekstów są Robert Heś, Piotr Oszczanowski i Jacek Witecki. Potrwa od 21 listopada do 30 grudnia 2022.
W roku 2023 w ramach projektu Muzeum Narodowe we Wrocławiu zaplanowało organizację wystawy czasowej „Wrocławskie bractwa strzeleckie” (24 stycznia – 7 maja 2023 – skarbiec Muzeum Narodowego we Wrocławiu) oraz wydanie Wyroby złotnicze, jubilerskie i inne zabytkowe pamiątki wrocławskich bractw strzeleckich. Studium strat wojennych.
Zadanie „Precjoza wrocławskich bractw strzeleckich w dawnych zbiorach muzealnych – studium strat wojennych” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Badanie polskich strat wojennych”.