Muzeum Narodowe we Wrocławiu wraz z Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego przygotowało wystawę „Uwikłane…” prezentującą kolekcję przedwojennego wrocławskiego Muzeum Antropologiczno-Etnograficznego. Na co dzień zachowane zbiory przechowywane są w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.
Okres niemieckiego kolonializmu, a więc czas, w którym Cesarstwo Niemieckie sprawowało władzę nad zamorskimi terytoriami, przypada na lata 1884–1919. Ten stosunkowo krótki w dziejach świata okres odcisnął jednak piętno na całej jego historii. Dość powiedzieć, że w czasach II Rzeszy zamorskie posiadłości, nad którymi panowali Niemcy, zajmowały powierzchnię sześć razy większą od ich własnego kraju. Wspomniane dążenia i fascynacje nie ominęły również przedwojennego Wrocławia, w którym już od około 1900 r. zaczęto gromadzić zbiory sztuki i rzemiosła pozaeuropejskiego.
Prezentowana w Muzeum UWr wystawa „Uwikłane…” skupia się na historii dawnego Muzeum Antropologiczno-Etnograficznego w Breslau oraz skomplikowanych losach jego zbiorów. Choć instytucja ta, związana z Uniwersytetem Wrocławskim, nie została reaktywowana po 1945 r., niemal wszystkie jej zbiory przetrwały wojnę.
Fot. UWr | Marcin Szala
Wystawa porusza zagadnienia związane z kolekcjami kolonialnymi oraz dekolonizacją muzeów, czego istotną częścią jest krytyka charakterystycznego dla tego okresu masowego, nierzadko nielegalnego pozyskiwania obiektów. Ważna jest też kwestia braku stosownej reprezentacji kobiet w zbiorach sztuki pozaeuropejskiej.
Celem kuratorek – Agaty Stasińskiej z Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz dr Urszuli Bończuk-Dawidziuk z Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego – jest ukazanie zabytków pozaeuropejskich z odpowiednim szacunkiem i w sposób zapewniający im należne miejsce w świecie sztuki i muzealnictwa. Niezwykle istotne jest podkreślenie roli ich autorów oraz pierwszych właścicieli, co pozwala na odejście od prymatu kolekcjonera rozumianego jako posiadacza roszczącego sobie prawo zarówno do obiektów, jak i kultur, które je stworzyły.
„Uwikłane. Dawne pozaeuropejskie zbiory etnograficzne Uniwersytetu Wrocławskiego”
16 maja – 2 listopada 2025
Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego, Sala pod Filarem, pl. Uniwersytecki 1