W zbiorach Działu Grafiki i Rysunku Muzeum Narodowego we Wrocławiu znajduje się unikatowy cykl Artura Grottgera zatytułowany „Wojna”.
W kompozycji każdego z 11 rysunków wykonanych czarną i białą kredką na kartonie ukryta została jedna litera alfabetu, które w całości tworzą ukrytą dedykację: „dla mej Wandy”. Słowami tymi artysta poświęcił ostatni ze swych rysunkowych cykli ukochanej narzeczonej Wandzie Monné. Na marginesie ostatniej kompozycji zatytułowanej „Ludzkości, ty rodzie Kaina” artysta dopisał słowa „moja nadzieja”.
Cykl „Wojna” powstał w latach 1866–1867. Celem artysty było stworzenie dzieła uniwersalnego, aktualnego w każdej epoce i w każdym kraju, które przedstawiałoby wojnę jako zjawisko okrutne i bezsensowne. Jednocześnie Grottger liczył, że podjęcie tak uniwersalnego i zawsze aktualnego tematu da mu szansę na ugruntowanie pozycji artystycznej i poprawę sytuacji materialnej, co z kolei pozwoli na pokonanie sprzeciwów rodziny narzeczonej Wandy Monné i założenie rodziny.
Pierwszy karton zaczął artysta rysować we wrześniu 1866 r. w Krakowie, następnie kontynuował prace we wsi Poręba, gdzie gościł u przyjaciół. Kolejne części powstawały już w Paryżu. Cały cykl został ukończony w lipcu 1867 r., w tym samym miesiącu został zaprezentowany na Wystawie Powszechnej w Paryżu. W listopadzie tego samego roku za 8 tysięcy franków „Wojnę” kupił cesarz Franciszek Józef.
Po śmierci cesarza dzieło Grottgera zostało podzielone między jego spadkobierców, następnie odkupione od nich w 1922 r. przez państwo polskie i prywatne instytucje. Trafiło do Galerii Narodowej miasta Lwowa, a w 1947 r. przekazane zostało do Muzeum Państwowego (od 1970 r. Muzeum Narodowe) we Wrocławiu.
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸