Tajemniczy Sfinks

Athanasius Kircher (1602–1680), postać dziś trochę zapomniana, niemiecki jezuita, jeden z największych europejskich naukowców XVII w. Prawdziwa renesansowa osobowość.

Stworzył podwaliny pod dzisiejszą naukę o hieroglifach, twierdził, że rozszyfrował hieroglify, co z czasem okazało się nieprawdą, trafnie jednak wykazał związki hieroglifów z językiem koptyjskim.
Zajmował się egiptologią, sinologią, wulkanologią – w ramach prowadzonych badań opuścił się na dno Wezuwiusza.
Interesował się magnetyzmem, zajmował się także badaniem zarazków dżumy.
Jego książki, pisane po łacinie, były szeroko wydawane i rozpowszechniane w Europie, dzięki m.in. zakonowi jezuitów, do którego należał.

Jest autorem wyjątkowego zabytku – Sphinx Mystagoga…, znajdującego się zbiorach biblioteki muzealnej. Starodruk wydany w 1676 r. jest wizytówką Oficyny Janssonio-Waesbergiana z Amsterdamu. Początki wydawnictwa, które zasłynęło w świecie z publikacji map, atlasów i książek naukowych, sięgają roku 1608.
Książka poświęcona egiptologii (historia Starożytnego Egiptu do dziś budzi ogromne zainteresowanie) zawiera liczne miedzioryty przedstawiające mumie, teksty z hieroglifami, tłumaczenia hieroglifów oraz widoki piramid autorstwa holenderskiego grafika Coenraeta Deckera (1651–1685).

Dzieło zawiera również ciekawe polonicum – grafikę przedstawiającą widok wnętrza piramidy w Gizie z mumiami, sporządzoną wg rysunku autorstwa włoskiego naukowca, fizyka, architekta Tytusa Liwiusza Burattiniego (1617–1681).
Burattini od 1641 r. osiadły w Polsce był nadwornym królewskim architektem króla Polski Jana II Kazimierza Wazy (lata panowania 1648–1668).
Grafika opatrzona jest stosownym podpisem Quae omnia lustrauit et delineauit in Egypto Titus Livius Burrattinus Regis Poloniae Architectus.
Burrattini w latach 1637–1641 odbył podróż naukową do Egiptu, gdzie sporządzał plany miast (Aleksandria, Memfis), przeprowadzał pomiary piramid, prowadził wykopaliska.
Właśnie z jego rysunków korzystał Kircher.

Na stronie tytułowej dzieła mieści się przepiękny sygnet wydawnictwa – nad astrolabium unosi się bogini Fama dmiąca w trąby, z szarfą z mottem VIVITUR INGENIO (geniusz trwa), po bokach: mężczyzna z łopatą (Ziemia) oraz mierniczy z laską św. Jakuba (Niebo).

Barbara Fercowicz, kierownik biblioteki Muzeum Narodowego we Wrocławiu

#zoom_na_muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸

 

print