Szklane życiorysy. Polskie projektantki szkła (1945–2020)

Polskie wzornictwo szkła ostatniego półwiecza XX wieku i czasów nam współczesnych cieszy się dziś coraz większym zainteresowaniem i uznaniem. Stało się ono przedmiotem kolekcjonerskich poszukiwań, a także obszarem badań naukowych prowadzonych głównie przez muzealników i często jest prezentowane przez nich publiczności na wystawach. Wrocławskie muzeum ma w tym względzie niewątpliwe zasługi – w ostatnich latach przygotowało monograficzne ekspozycje poświęcone Jerzemu Słuczan-Orkuszowi i małżeństwu Eryce i Janowi Drostom.

Szklane życiorysy

„Szklane życiorysy” to projekt poświęcony artystkom, które w dekadach powojennych zajmowały się projektowaniem szkła. Ich zawodowa aktywność zdeterminowana była w dużej mierze miejscem pracy i splotem rozmaitych okoliczności, które nie zawsze sprzyjały rozwojowi kariery.

Wszystkie niewątpliwie pozostawiły po sobie wyrazisty ślad w historii polskiego wzornictwa, a większość z nich ukończyła jedyną w kraju specjalizację projektowania szkła, która powstała w późnych latach 40. XX wieku w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych we Wrocławiu (dziś Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta).

Wiele z nich związało swoje całe życie z jedną hutą – jak Regina Włodarczyk-Puchała, Eryka Trzewik-Drost, Barbara Urbańska-Miszczyk, Maria Słaboń czy Barbara Kaczmarek-Górska. Inne – jak choćby Lucyna Pijaczewska, Barbara Świstacka, Ewa Gerczuk – w projektanckim zawodzie spędziły ledwie kilka lat, pozostawiając jednak trwały ślad w postaci rozpoznawalnych projektów. Niektóre – jak Katarzyna Hałas, Agnieszka Bar czy Aleksandra Kujawska – nie zdecydowały się na stały angaż i realizują się w działaniach freelancerskich, na nowo definiując relację projektant – zleceniodawca. O niektórych z nich wiemy bardzo niewiele, a dokumentacja ich projektanckich dokonań jest nierozpoznana i skromna.

Wszystkie jednak traktowały szkło jako materię będącą wspaniałym tworzywem artystycznych poszukiwań i z wielką świadomością starały się pogodzić designerskie aspiracje i pomysły z realiami czasów, w których przyszło im działać.

„Szklane życiorysy” ukazują sylwetki wybranych postaci, ich listę na pewno można wciąż uzupełniać. Zgromadzone na wystawie eksponaty stają się także opowieścią o zmieniających się oczekiwaniach odbiorców, uzależnionych od nieustannych transformacji życia domowego i społecznego, co wraz z przemianą potrzeb i rytuałów wpływa na ikonosferę wnętrz prywatnych i publicznych oraz na ostateczny kształt przedmiotów.

■ Przejdź dalej ➸


Kuratorka wystawy: dr Barbara Banaś
Scenografia: Grupa Projektor (Joanna Jopkiewicz & Paweł Borkowski)
Produkcja wystawy: Jarosław M. Gawron, Filip Kuźniar

Eksponaty ze zbiorów Muzeów Narodowych we Wrocławiu, w Warszawie i w Krakowie, Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu, Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie, Ośrodka Dokumentacji Sztuki ASP we Wrocławiu, kolekcji prywatnych.


Wystawa powstała na podstawie wyników badań zgromadzonych w ramach realizowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego indywidualnego stypendium twórczego

 

print