Skarb Średzki a Blanka de Valois

Niezwykła złota korona wchodząca w skład Skarbu Średzkiego mogła należeć do żony Karola IV Blanki de Valois.

Blanka urodziła się na królewskim dworze francuskim jako córka księcia Karola de Valois, syna króla Francji Filipa III Śmiałego z dynastii Kapetyngów. Na tym samym dworze wychowywał się także syn króla Czech Jana Luksemburskiego – Karol.

Oboje z Blanką byli rówieśnikami. Oboje odebrali typowe dla europejskiego dworu wykształcenie, Blanka znała francuski, niemiecki i łacinę, będącą wówczas językiem międzynarodowym, Karol zaś mówił płynnie po francusku, niemiecku, włosku i oczywiście po czesku.

Pochodzenie i wiek obojga sugerowały korzystny dla wszystkich stron scenariusz wydarzeń. Umowę o przyszłym mariażu Karola i Blanki zawarto w formie oficjalnych zaręczyn, kiedy oboje byli siedmiolatkami. Na ślub poczekano do 1329 r., kiedy to młodzi ukończyli lat trzynaście. Jednak okoliczności sprawiły, że ślub miał tylko charakter formalny. Zaraz po uroczystości Karol wyjechał z ojcem na wojnę. Następne kilka lat młodzi małżonkowie spędzili osobno. Dopiero w 1334 r. osiemnastoletni Karol przyjechał do Czech. Blanka dołączyła do niego niebawem wraz ze swoją świtą i służbą. Tym razem uroczystość powitania młodej pary była bardzo uroczysta.

Orszak Blanki złożony z francuskich dam dworu i licznej służby, wystawne stroje i prezentowane z dumą klejnoty wzbudziły powszechny podziw i zostały opisane przez kronikarza Piotra z Żytawy:

„Królowa zachwyciła wszystkich swą urodą i będzie z pewnością kochana dla swoich cnót. Przywiozła ze sobą obyczaje swojego kraju i tamtejszy styl ubierania się dam. Jej ślubna wyprawa była przebogata, tak jak wymagała tego jej pozycja i zasady domu królewskiego”.

Wśród przywiezionych przez Blankę klejnotów były między innymi złote precjoza, w tym diadem i dwie korony. Jedną z nich może być właśnie ta, która stanowi część skarbu odnalezionego przed 30 laty w Środzie Śląskiej.

Jacek Witecki, kustosz w Dziale Metali i Zegarów MNWr

■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸
 

print