Medale, plakiety i żetony okresu secesji

30 listopada 2009 – 17 stycznia 2010>

Miniaturowy karnecik w pięknie zdobionej metalowej okładce i plakieta wmontowana w skarbonkę – to najbardziej efektowne eksponaty na tej wystawie. W sumie pokazanych zostanie 250 medali, plakiet i żetonów wykonanych przez najważniejszych europejskich medalierów tworzących w stylu secesyjnym.
Dominujący w sztuce europejskiej końca XIX i początku XX wieku styl secesyjny zrywał z historyzmem i tradycją. Wyróżniał się płynnymi liniami i bogactwem ornamentyki. Ważna była stylowa jedność sztuki, dlatego powstawały nie tylko secesyjne obrazy, rzeźby, czy architektura, ale biżuteria, meble oraz medale. Secesja przyczyniła się do odrodzenia sztuki medalierskiej, w tym czasie wzrosło znaczenie artysty-medaliera i jakość artystyczna dzieł. Secesyjne medale i plakiety nie były jednolite pod względem stylistycznym: dzieła artystów francuskich cechuje miękkość modelunku, malarskość matowienia tła, brak wysokiego brzegu, natomiast w twórczości medalierów niemieckich modne secesyjne motywy występują sporadycznie, charakteryzują się powściągliwością i prostotą.
Prezentowane na wystawie medale powstawały z bardzo różnych okazji− od wielkich wydarzeń historycznych, rocznic, inauguracji działalności ważnych instytucji poprzez wydarzenia kulturalne, wystawy po prywatne wydarzenia, jak śluby, urodziny, chrzty dzieci. Nowością są eksponaty związane z XIX-wieczną rzeczywistością, a więc dotyczące przemysłu i transportu, a także te o charakterze alegoryczno-symbolicznym, niezwiązane z żadnymi konkretnymi wydarzeniami i przedstawiające sceny rodzajowe z udziałem ludzi i zwierząt. Przykładem tych ostatnich są dwa najbardziej oryginalne na wystawie eksponaty: plakieta pochodząca z 1900 roku autorstwa Louisa Oskara Roty czołowego przedstawiciela szkoły paryskiej – została ona wmontowana w skarbonkę służącą do zbierania funduszy na dom sierot po zmarłych artystach. Drugim niezwykłym obiektem jest karnecik, do którego okładkę wykonał Jean Baptiste Emile Dropsy – wybitny francuski medalier. Karnecik należał do nieznanej Polki, a na jego stronach zachowały się zapiski po polsku z lat 1921-1930. Znajdująca się w zbiorach Muzeum Narodowego kolekcja secesyjnych medali i plakiet jest jedną z najciekawszych w kraju. Wystawie towarzyszy katalog zbiorów autorstwa Magdaleny Karnickiej.

print