Karl (Carl) Kayser-Eichberg (1873–1964) to jeden z przedstawicieli niemieckiego impresjonizmu, absolwent berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie studiował w latach 1893–1899. Ulubionym tematem artysty były pejzaże brandenburskie. Malował widoki marchijskich łąk, pastwisk, wrzosowisk, wodnych rozlewisk, często z wiejskim sztafażem lub bydłem czy owcami.
Powracający do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu obraz przedstawia krajobraz w powiecie Dahme-Spreewald, bohaterami dzieła są: impresjonistycznie ukazane mocno zachmurzone niebo, surowa przyroda, stado owiec oraz strzegące je pasterz ze swoim psem.
Sygnowany imieniem i nazwiskiem artysty obraz z przedwojennych zbiorów wrocławskich posiada na swoim odwrociu doskonale zachowane informacje proweniencyjne, które pozwalają zidentyfikować właściciela tego dzieła. Potwierdzają one, że obraz został przekazany 18 lutego 1913 r. przez Śląskie Stowarzyszenie Artystów jako depozyt do zbiorów Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu, w 1939 r. został oficjalnie włączony do zbiorów Muzeum. W 1944 został umieszczony na liście ewakuacyjnej do magazynu w Kamieńcu Ząbkowickim.
„Tutaj nasza wiedza na temat jego dalszych losów, w tym powojennych, się kończyła. I dopiero niedawno, dzięki anonimowym ofiarodawcom, dane mi było najpierw o nim usłyszeć, a potem go zobaczyć” – wspomina Piotr Oszczanowski, dyrektor MNWr. „Szlachetność postawy tych darczyńców jest wyjątkowa. Świadomość pochodzenia dzieła – o czym dowiedzieli się dopiero, kiedy zobaczyli odwrocie obrazu – natychmiast wzbudziła w nich wolę jego bezinteresownego i bezkosztowego zwrotu do Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Zastrzegli sobie anonimowość, ale ich gest jest wyjątkowy”.
Do 31 lipca 2022 obraz prezentowany jest warszawskiej Galerii Kordegarda na wystawie „Utracone/Odzyskane. Z kolekcji wrocławskich”, a następnie trafi do Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸