od 25 kwietnia do 3 lipca 2005
Wystawa jest powtórzeniem prezentacji zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Warszawie w Musée Départemental Breton w Quimper, w ramach Sezonu Polskiego we Francji NOVA POLSKA w 2004 roku. Ekspozycja ta i towarzyszący jej katalog cieszyły się ogromnym powodzeniem zarówno podczas prezentacji w Muzeum Narodowym w Warszawie, jak i w Bretanii, gdzie gorąco przyjęła ją publiczność, a francuska prasa i krytyka pisała o niej z uznaniem.
Wystawa prezentowana w Muzeum Narodowym we Wrocławiu obejmuje prawie 100 obrazów, rysunków i grafik wybitnych twórców polskich, którzy od końca XIX wieku przyjeżdżali do Bretanii, tworząc tam swoistą kolonię artystyczną. Na wystawie oglądać można m.in. prace Olgi Boznańskiej, Henryka Gotliba, Tadeusza Makowskiego, Meli Muter, Józefa Pankiewicza, Władysława Ślewińskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego), Eugeniusza Zaka. Na przełomie XIX i XX wieku oraz w czterech pierwszych dekadach dwudziestego stulecia artystyczne związki polsko-bretońskie były bardzo silne. Aktywni twórczo polscy artyści w Bretanii nie stanowili pojedynczych, odosobnionych przypadków; ich działalność złożyła się na silny nurt, głęboko zakorzeniony w tradycji i kulturze obydwu narodów.
fot. Edmund Witecki
„Wyjątkowa sytuacja tych młodych artystów, wybierających dobrowolną emigrację w równej mierze z powodów politycznych, jak i z chęci ucieczki przed ciążącą tradycją arystokratyczną (zbyt naznaczoną ową polityczną rzeczywistością), miała wpływ na ich interpretację tematów bretońskich. Podczas gdy Amerykanie, Irlandczycy i Brytyjczycy podążali nurtem realistycznym wiodącym aż do impresjonizmu, Polacy, dalecy od naśladowania paryskich ruchów artystycznych (neoimpresjonizmu, fowizmu, a nawet kubizmu), podejmowali całkowicie indywidualne poszukiwania artystyczne” (Denise Delouche, fragm. tekstu z katalogu wystawy).
W Bretanii powstało szereg znaczących w historii polskiej sztuki dzieł, m.in. poruszające ekspresją portrety Meli Muter, znane prace Makowskiego (np. Szewc), grafiki i pejzaże Józefa Pankiewicza, morskie pejzaże, martwe natury i portrety Ślewińskiego. W Bretanii Henryk Sienkiewicz pisał „Quo vadis”; Gabriela Zapolska – blisko związana z francuskim malarzem Paulem Sérusierem – zgromadziła znaczącą kolekcję jego prac. W sercu Bretanii, na skalistym półwyspie Pointe du Raz, stoi ogromna figura Matki Boskiej Rozbitków, poświęcona pamięci tych, których pochłonął żywioł wody. Do tego wyjątkowego miejsca pielgrzymują Bretończycy i turyści, nie wiedząc, że autorem posągu jest polski rzeźbiarz – Cyprian Godebski.
Wystawie towarzyszy dwutomowy katalog wydany przez Muzeum Narodowe w Warszawie.
Partner Muzeum:
