Grafika zakupiona w 2023 r. do Działu Grafiki i Rysunku Galerii Sztuki Europejskiej XVI–XIX w. MNWr jest niezwykle rzadka. Przez ponad trzydzieści lat pojawiła się tylko raz na rynku antykwarycznym, w 2005 r. Jej autor, Peter de Jode II, uchodzi za jednego z najlepszych rytowników związanych z tzw. szkołą graficzną Petera Paula Rubensa.
Dzieło ukazuje scenę koronacji św. Katarzyny przez Dzieciątko Jezus, podtrzymywane przez Najświętszą Marię Pannę. Po lewej przedstawiona została św. Małgorzata Antiocheńska, trzymająca na powrozie smoka. Naprzeciwko zaś św. Apolonia, która w lewej dłoni podtrzymuje kleszcze – atrybut odnoszący się do jej męczeńskiej śmierci. Scenę dopełniają wizerunki uskrzydlonych putt, tak charakterystycznych dla twórczości genialnego Flamanda.
Rycina stanowi graficzną reprodukcję obrazu Rubensa, wykonanego w 1633 r. dla kościoła Augustianów w Malines (Mechelen). Kompozycja uważana jest za jedną z najlepszych realizacji graficznego warsztatu, związanego z malarskim atelier antwerpskiego mistrza.
Rubens bardzo ściśle nadzorował prace zatrudnianych rytowników. Własnoręcznie opracowywał dla nich szkice przygotowawcze, z czasem także barwne, w technice olejnej bądź wykonane en grisaille. Samodzielnie wprowadzał korekty do odbitek próbnych, przypuszczalnie nanosił też kompozycje bezpośrednio na zagruntowany klocek drzeworytniczy.
Wirtuozersko prowadzony rysunek szat przedstawionych niewiast i pełen delikatności sposób opracowania głów świętych pozwala nam przypuszczać, że ślad ręki mistrza odcisnął się również na omawianym miedziorycie Petera de Jode II.
Zakup grafiki wzbogacił posiadany przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu zbiór kilkudziesięciu grafik powstałych w szkole graficznej Rubensa. Będzie jednym z ważnych eksponatów, który nasi zwiedzający będą mogli oglądać na wystawie „Rubens na Śląsku” w 2025 roku.
Aurelia Zduńczyk, adiunkt w Dziale Grafiki MNWr
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸