23 stycznia – 18 marca 2018
Kuratorka wystawy: Zuzanna Mikołajek
Na pierwszej w 2018 roku wystawie przygotowanej przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu pokazano grafiki i rysunki europejskie powstałe od 2. połowy XVIII w. do lat 30. XX w., ilustrujące najbardziej znane bajki. Zwiedzający mogą również zobaczyć zabytkowe zabawki, serwetki z motywami baśniowymi, dowiedzieć się, do czego służyły latarnie magiczne, a nawet zagrać w jedną z dawnych gier planszowych. Ekspozycja skierowana jest zarówno do dzieci, jak i dorosłych.
Wystawa została podzielona wizualnie oraz tematycznie na dwie części. W pierwszej pokazane są prace odnoszące się do bajek, legend, baśni i klechd, w drugiej grafiki i rysunki związane z tematyką dawnych zabaw dziecięcych oraz gry planszowe.
W „sali baśni i bajek” zaprezentowano ponad trzydzieści grafik i rysunków – ilustracji znanych bajek i baśni m.in. braci Grimm (Jaś i Małgosia, Kopciuszek, czy Śnieżka) oraz dzieł utrzymanych w konwencji baśniowo-fantastycznej, niepowiązanych z konkretnymi tekstami.
Jean-Jacques de Boissieu, Bańki mydlane, 1799
– Unikatem jest zespół ośmiu akwarelowych projektów ilustracji do książki Juliusa Lohmeyera Zabawne zwierzęta. Wesoła książka z obrazkami – mówi Zuzanna Mikołajek, kuratorka wystawy. Wykonał je w 1880 r. Fedor Flinzer, jeden z najbardziej znanych niemieckich ilustratorów książek dla dzieci 2. połowy XIX w. Warto również zwrócić uwagę na grafiki secesyjne autorstwa Heinricha Vogelera i Hugo Bantaua oraz drzeworyty sztorcowe z lat 70. i 80. XIX w. wykonane dla polskich i niemieckich czasopism.
Ekspozycję wzbogacają płytki miedziane z wyrytą historią bajkowych szczurków i klocki drzeworytnicze służące do odbijania niewielkich grafik ilustracyjnych.
Fedor Flinzer, Teatr żab, 1880
– projekt ilustracji do książki dla dzieci Juliusa Lohmeyera
Druga część ekspozycji, złożona z niemal pięćdziesięciu grafik i rysunków, ukazuje świat dziecięcych zabaw oraz dawnych gier planszowych. Zwiedzający mogą zobaczyć przedstawienia zabaw popularnych do dziś, takich jak np. bączek, rzucanie śnieżkami, jazdę na łyżwach, ale także gier już niemal zapomnianych, jak bilbokiet, wolant, czy układanie domku z kart. Wśród pokazywanych gier planszowych znajdują się: gra historyczna „Assarmot” ułożona ok. 1829 r. przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową, autorkę książek dla dzieci; gra geograficzno-przyrodnicza „Cuda natury i sztuki” oraz gra „Walka z olbrzymem”, w którą zwiedzający wystawę będą mogli zagrać.
Johann Heinrich Vogeler, Miłość, 1896
Uzupełnieniem prezentacji są latarnie magiczne wraz z przezroczami, książeczki, broszki, haftowane serwetki z motywami bajkowymi oraz lalki i dziecięce maszyny do szycia. Pokazywany jest również film ze zmontowanych przezroczy z XIX i XX w., które dawniej wyświetlano za pomocą latarni magicznych.
Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu i Muzeum Zabawek w Kudowie Zdroju.
Wystawie towarzyszy publikacja Zuzanny Mikołajek Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki. Baśnie, bajki i zabawy dziecięce w dawnej grafice i rysunku.
Program wydarzeń towarzyszących wystawie:
27.01, g. 10:00
Gry planszowe na dni zimowe – zabawa plastyczna dla dzieci w wieku 5–12 lat
Prowadzenie: Barbara Przerwa
Wstęp z biletem za 3 zł
Zapisy: tel. (71) 372 51 48 lub edukacja@mnwr.art.pl
27.01, g. 10:00
Kuratorskie oprowadzanie po wystawie dla dorosłych
Prowadzenie: Zuzanna Mikołajek
Wstęp z biletem na wystawy czasowe
27.01, g. 13:30
Koniki na patyku i gry w guziki – rozmaite zabawy dziecięce na dawnych obrazach i grafikach – wykład dla dorosłych i dzieci
Prowadzenie: Zuzanna Mikołajek
Wstęp wolny
27.01, g. 14:30–16:30
Czarodzieje i księżniczki – bal maskowy dla dzieci w wieku 5–12 lat
Prowadzenie: Sławomir Ortyl
Wstęp z biletem za 5 zł
Zapisy: tel. (71) 372 51 48 lub edukacja@mnwr.art.pl
17.02, g. 10:00
Odbijane kolorowe ilustracje do baśni i opowiadań dla dzieci – warsztaty plastyczne dla dzieci w wieku 6-12 lat i ich rodziców
Prowadzenie: Grzegorz Wojturski
Wstęp z biletem za 3 zł
Zapisy: tel. (71) 372 51 48 lub edukacja@mnwr.art.pl
17.02, g. 13:30
Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki – dawni graficy i ilustratorzy na kartach znanych baśni – wykład dla dorosłych
Prowadzenie: Zuzanna Mikołajek
Wstęp wolny
10.03, g. 10:00
Przygody jak z bajki – zabawa dla dzieci w wieku 6–12 lat
Prowadzenie: Sławomir Ortyl
Wstęp z biletem za 3 zł
Zapisy: tel. (71) 372 51 48 lub edukacja@mnwr.art.pl
10.03, g. 13:30
Symfonia dziecięca i wesołe zwierzęta – nowe spojrzenie na dzieciństwo w sztuce XIX wieku – wykład dla dorosłych Prowadzenie: Zuzanna Mikołajek
Wstęp wolny
17.03, g. 11:00
Ostatnie przed zakończeniem kuratorskie oprowadzanie po wystawie
Prowadzenie: Zuzanna Mikołajek
Wstęp z biletem na wystawy czasowe, zbiórka w holu muzealnym
Oferta lekcji i warsztatów dla grup zorganizowanych
Gry i zabawy dziecięce z dawnych czasów – lekcja muzealna dla przedszkolaków i klas I-II SP
Bajki, baśnie i legendy w dawnej grafice i rysunku – lekcja muzealna dla przedszkolaków i klas I–II SP
Drzeworyty, miedzioryty, akwaforty – poznajemy techniki graficzne – lekcja muzealna dla uczniów klas IV-VI SP oraz gimnazjów
Gry planszowe jako sposób pogłębiania wiedzy o świecie – lekcja muzealna dla uczniów klas IV-VI SP oraz gimnazjów
Własne grafiki do ulubionych baśni dziecięcych – warsztat plastyczny dla dzieci w wieku 6–12 lat
W zaczarowanym świecie najpiękniejszych bajek – warsztat z rebusami i zagadkami dla dzieci w wieku 4–7 lat
Zwierzęta w bajkach, czyli przygody niezwykłych bohaterów z dawnych grafik – warsztat plastyczny dla dzieci w wieku 6–12 lat