Dyptyk bractw kurkowych

Dzieło ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Dwa skrzydła poliptyku ze Zgorzelca z przedstawieniem strzelca z muszkietem i strzelca z kuszą
Autor: nieznany malarz śląski działający w XVII wieku
Data powstania: ok. 1650–1660
Technika: olej na płótnie naklejonym na deskę sosnową
Wymiary: 170 cm wysokości na 82 cm szerokości
(oba obrazy mają te same wymiary w formie pionowych prostokątów zamkniętych od góry odcinkowo)
Kierunek/styl: barok

Oba wizerunki ukazują królów strzelców zrzeszonych w bractwie kurkowym działającym w Zgorzelcu. Na pierwszym obrazie mężczyzna przedstawiony jest w całej swej postaci. Stoi w lekkim rozkroku, podpierając się prawą ręką o biodro. Drugą ręką przytrzymuje muszkiet oparty o jego lewe ramię. Portretowany ukazany został na tle pagórkowatego pejzażu. Przy prawej krawędzi obrazu widoczny jest fragment pawilonu strzeleckiego. Mężczyzna ma na sobie długi zapinany na guziki kaftan o krótkich rękawach z ozdobnymi mankietami. Rękawy jego białej koszuli są odsłonięte i przewiązane w dwóch miejscach różowymi wstążkami. Dekoracyjny kotylion z różowych wstążek przyczepiony jest do lewego ramienia mężczyzny. Z kolei u jego prawego boku znajduje się okrągła prochownica zawieszona na długim łańcuszku przewieszonym przez lewe ramię. Pod szyją króla kurkowego zwisa dość krótki żabot z białego płótna. Fryzurę stanowi długa lwia peruka w kolorze blond, której loki opadają na ramiona portretowanego. Na perukę osadzony został duży kapelusz o szerokim, lekko wywiniętym ku górze rondzie. Mężczyzna ma na sobie krótkie bufiaste spodnie i pończochy ciemnobrązowej barwy przewiązane tuż pod kolanami jasnoróżową wstążką z dwiema ozdobnymi rozetkami. Na stopy strzelca nałożone zostały trzewiki o wydłużonych ściętych prosto noskach.

Drugi z obrazów ukazuje w analogicznej pozie króla kurkowego trzymającego w lewej ręce kuszę, a w prawej pocisk do niej, czyli bełt. Kusza skierowana jest ku górze i ukazana jej wierzchnią stroną. Mężczyzna ubrany jest podobnie jak strzelec z muszkietem, z tą różnicą, że nie są widoczne rękawy jego koszuli. Jego ciemnobrązowe pończochy przewiązane zostały czerwonymi wstążkami z dwiema rozetkami po bokach. Na prawym ramieniu króla kurkowego widoczny jest duży kwiat czerwonej róży (rodzaj nagrody w zawodach strzeleckich). Długie ciemnobrązowe włosy mężczyzny opadają w puklach na jego ramiona. Na głowie ma podobny kapelusz jak strzelec ukazany na pierwszym malowidle. W tle, na którym został przedstawiony, widoczne są zabudowania pawilonów strzelniczych usytuowanych przy bocznych krawędziach obrazu. Budynek z lewej strony jest wyższy i posiada wieżę zwieńczoną balustradą. Natomiast drugi z nich (przy prawej krawędzi dzieła) posiada narożne wieżyczki i centralnie rozmieszczony wykusz w górnej kondygnacji. Przykryty jest czterospadowym dachem z dwoma wiatrowskazami chorągiewkowymi na kalenicy. Na placu między budynkami znajduje się okazałe pojedyncze drzewo. Przed nim widoczne jest proste drewniane ogrodzenie.

Oba obrazy pierwotnie znajdowały się najprawdopodobniej w budynku strzelnicy bractwa rzemieślników w Zgorzelcu (Görlitz). Stanowiły boczne skrzydła tryptyku pełniącego rolę swoistego ołtarza bractwa cechowego. Centralna kwatera wyobrażała godło cechu, a na bocznych ukazani byli jego mistrzowie. Ich właśnie prezentują zachowane w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu dwa opisane tu obrazy.

■ Więcej opisów ➸

 


Logo Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Projekt badawczy dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Badanie polskich strat wojennych”.

 

print