Art Nouveau. Szkło

16 stycznia – 3 maja 2010
Skarbiec muzealny

Kuratorka Elżbieta Gajewska-Prorok

Wykonany z pięciowarstwowego szkła wazon z wytwórni słynnego francuskiego artysty Emila Gallé będzie atrakcją tej wystawy. Wraz z nim pokazana zostanie prawie cała kolekcja secesyjnego szkła francuskiego znajdująca się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Francja była pierwszym i jednym z najważniejszych ośrodków secesyjnego szklarstwa w Europie. Artyści działający w Paryżu i Lotaryngii wyznaczali nowe kierunki, które później przejmowane były przez innych twórców pracujących w szklanej materii.
Najwybitniejszym reprezentantem secesji był Emil Gallé – pochodzący z Nancy chemik i botanik, który tajniki sztuki szklarskiej poznawał w pracowni swego ojca. Pierwsze prace wystawił z powodzeniem na wystawie w paryskim Musée des Arts décoratifs w 1884, a ogromne uznanie zyskał na Wystawach Światowych w Paryżu w 1889 i 1900 r. Początkowo korzystał z odkryć i doświadczenia innego artysty szkła – Françoisa-Eugène Rousseau (1827-1890) tworzącego w Paryżu, który pierwszy zastosował technikę rytowania kółkiem i trawienia kwasem powierzchni szkła oraz wtapiania w szkło złotej folii. Gallé stosował zarówno szkło kryształowe, zdobione emaliami szkliwnymi i rytowaniem a później szkło warstwowe, rytowane i trawione. Swoje prace ozdabiał stylizowanymi przedstawieniami kwiatów, owadów i małych zwierząt. Znany jest z tak zwanych „szkieł mówiących”, na których grawerował fragmenty swoich wierszy. Drugą znaczącą firmą szklarską była, działająca również w Nancy, spółka Braci Augusta i Antoniona Daum „Atelier d΄art” (Daum Frères). Powstałe tam szkło dwu i trójwarstwowe prezentowano na Wystawach Światowych w Chicago w 1893 i w Brukseli w 1897, a szkła z dekoracją wtapianą na wystawie paryskiej w 1900 r. Prace z tej wytwórni zdobione były formami roślinnymi, rozbudowanymi przedstawieniami pejzażowymi. Inną znaną firmą była wytwórnia Muller Frères w Lunéville i Croismare.
Kolekcja szkła secesyjnego wrocławskiego Muzeum Narodowego liczy prawie 100 dzieł, z których 20 powstało w wytwórniach francuskich. Jednym z najciekawszych eksponatów jest wazon pochodzący z wytwórni Gallé – wysoki na ponad 80 cm (największy w zbiorach polskich), wykonany z 5-cio warstwowego szkła: różowego, białego, żółtego, jasno i ciemnozielonego. Ozdabiająca go kalia o dużych żółtozielonych kwiatach i ciemnozielonych liściach na różowym, matowym tle została wytrawiona kwasem, a dzięki delikatnemu rytowaniu zostały odsłonięte kolejne kolory szkła. Na wystawie pokazywana jest też praca  Françoisa-Eugène Rousseau z wtapianą w szkło złotą folią. Warto zwrócić uwagę na także na wazony z firmy Braci Daum z około 1900 roku – są to szkła wielowarstwowe z dekoracją wytrawianą i rytowaną, przedstawiającą kwiaty magnolii, wiśni, kwiaty łąkowe oraz pejzaże. Trójwymiarow pejzaż zdobi także wazon z opalowego szkła Camille Tutré de Varreux (De Vez) działającego w wytwórni Cristallerie de Pantin.

print