Dzieło ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Obiekt: Puchar pamiątkowy z alegorią Handlu i Czasu
Autor: szkło – huta Karlsthal koło Szklarskiej Poręby, dekoracja – Cieplice, przypuszczalnie pracownia Christiana Gottfrieda Schneidera
Data powstania: około 1760 roku
Technika: szkło formowane hutniczo, szlifowane, rytowane, częściowo polerowane, złocone
Wymiary: wysokość 28 cm, średnica stopy: 9,6 cm, średnica wylewu: 8,6 cm
Kierunek/styl: rokoko
Naczynie wykonane zostało z przejrzystego szkła o odcieniu lekko zielonkawym. Podstawa składa się z kolistej, dość szerokiej, płaskiej stopy, od dołu szlifowanej w wieniec oliwek i promieni i drugich oliwek. Powyżej wznosi się smukły trzon w postaci gładkiej kolumny zakończonej kulistym, spłaszczonym szlifowanym w rauty.
Czasza naczynia jest koniczna, u nasady podcięta, z czterema reliefowymi palmetami z owalnym polem. Nakrywa kopulasta, ozdobiona dwiema złoconymi, pojedynczymi pięciopłatkowymi palmetkami, i zakończona uchwytem w kształcie pąka.
Na całej powierzchni czaszy znajduje się dekoracja wykonana w technice rytowania. W awersie, w ramie z ornamentu rocaille, przedstawiono stojące na postumencie i obejmujące się dwie postacie męskie: alegoria Handlu – Merkury (Hermes) z kaduceuszem i alegoria Czasu – Chronos starzec ze skrzydłami trzymający kosę.
Po lewej widoczny jest stos pak, powyżej, nad kapitelem kolumny putto trzymające wrzeciono po prawej putto z kołowrotkiem. Putta prezentują narzędzia tkackie, które są symbolami odnoszącymi się do przygotowania płótna lnianego, które było głównym artykułem eksportowym i źródłem bogactwa kupców z Kotliny Jeleniogórskiej.
Poniżej Merkurego i Chronosa, widoczna po prawej postać siedzącego Neptuna z trójzębem, po lewej Nereida z syrenim ogonem trzymająca gałązkę koralu. Na ściance przeciwległej widok portu. Na pierwszym planie, na nadbrzeżu widoczne postacie dwóch kupców w czapkach frygijskich wspartych na laskach, po lewej żaglowce i łódki, beczki i paki oraz małe postacie Chińczyków.
Po prawej nabrzeże z budynkami i latarnią morską, beczkami i pakami, z postaciami ludzkimi, duży budynek z balustradą ozdobiony figurą alegorii Sprawiedliwości – postacią kobiecą z wagą. Ponad okrętami, nabrzeżem i budowlami znajduje się banderola z napisem w języku angielskim: „Dobrobyt z handlu i żeglugi”. Sceny otoczone są ornamentem rocaille.
Widok portu jest inspirowany augsburskimi grafikami z lat 80. XVII wieku według wcześniejszych rysunków Johanna Wilhelma Baura (1607–1642), przedstawiających pałace w Wenecji i port w Neapolu.
■ Więcej opisów ➸
Program Kultura Dostępna 2023 dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
