Dzieło ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Obiekt: Pucharek z dewizą hrabiów Schaffgotsch i Chińczykami
Autorzy: szkło – huta Weissbach lub Karlsthal, Szklarska Poręba, dekoracja – Cieplice, przypuszczalnie pracownia Christiana Gottfrieda Schneidera
Data powstania: około 1750 roku
Technika: szkło bezbarwne formowane hutniczo, szlifowane, rytowane, złocone
Wymiary: wysokość 15,5 cm, średnica stopy: 8 cm, średnica wylewu: 6,8 cm
Kierunek/styl: rokoko
Naczynie zostało wykonane z przejrzystego bezbarwnego szkła bardzo dobrej jakości. Podstawa pucharku składa się z kolistej płaskiej stopy o fazowanych krawędziach oraz nodusu w formie spłaszczonej kuli szlifowanej w rauty. Powyżej wznosi się lekko koniczna, owalna w przekroju czasza, u nasady podcięta i fasetowana. Fasety zakończone są półwypukłymi arkadkami obiegającymi wieńcem dolną partię czaszy. Złocony wylew jest zdobiony na węższym boku reliefową, odwróconą siedmiopłatkową palmetą z uchwytem i dwoma reliefowymi odwróconymi, złoconymi, pięciopłatkowymi palmetkami na szerszych bokach.
Dekorację czaszy wykonano w technice delikatnego rytowania wgłębnego, który pozostawia matowy, białawy ślad na gładkiej, błyszczącej ściance naczynia. Część dekoracji została wypolerowana. Na węższej ściance czaszy, w ramie z ornamentu rocaille, została przedstawiona dewiza rodu von Schaffgotsch: drzewko jodły z napisem w języku francuskim w otoku: „Aucun tems ne le Change” [Żaden czas mnie nie zmieni].
Na lewym szerszym boku czaszy widnieje scenka z Chińczykiem palącym fajkę i Chinką niosącą lichtarz z płonącą świecą. Na prawym szerszym boku przedstawiono siedzącego pod postumentem Chińczyka z fletem i czarką oraz Chinkę z wachlarzem. Na węższym boku, pod reliefową palmetą znajduje się mała postać Chińczyka z wiatraczkiem.
Sceny figuralne otoczone są ornamentem rocaille zbudowanym z pierzastych wici, oraz form nazywanych „kogucimi grzebieniami” i „skrzydłami nietoperza”.
Reprezentacyjne, pamiątkowe naczynie zostało wykonane dla członka rodu von Schaffgotsch w Weissbach, hucie mistrzów szklarskich Preusslerów w Szklarskiej Porębie, lub hucie Karlstal, położonej w górach powyżej Szklarskiej Poręby. Pucharek ozdobiono dekoracją rytowaną w Cieplicach zapewne w pracowni najsłynniejszego mistrza rytowania szkła i kamieni szlachetnych Christiana Gottfrieda Schneidera (1710–1773).
Dekoracje ze stylizowanymi postaciami Chińczyków i architekturą chińską, nazwane we Francji „Chinoiserie”, powstały pod wpływem grafik francuskich z lat 40. i 50. XVIII wieku.
■ Więcej opisów ➸
Program Kultura Dostępna 2023 dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
