Dzięki inicjatywie dyrektora Muzeum Narodowego we Wrocławiu Piotra Oszczanowskiego po ponad siedemdziesięciu latach do Głogowa powróciła średniowieczna rzeźba księżnej Salomei, dawnej władczyni tego miasta.
Jest ona prezentowana w specjalnie zaaranżowanej sali głogowskiego Muzeum Archeologiczno-Historycznego. Delegacja Muzeum Narodowego we Wrocławiu brała udział w uroczystym otwarciu wystawy.
Fot. Magdalena Lorek
Historia zabytku sięga czasów wkrótce po 1290 r., kiedy dzieło to – przypisywane rzeźbiarzowi z pracowni Mistrza Ołtarza Marburskiego – wystawiono w chórze kolegiaty pw. Najświętszej Marii Panny w Głogowie. Obok Salomei ustawiono równie monumentalne przedstawienie Konrada I, księcia głogowsko-bytomskiego, jej męża. Ustawienie w prezbiterium kamiennych posągów świeckich dobrodziejów było wielką nobilitacją.
Jak wynika z przekazów, figury małżonków w okresie baroku postanowiono rozdzielić – od tej pory wnętrze świątyni zdobiło jedynie przedstawienie Konrada I, które przeniesione zostało pod chór muzyczny. Lokalizacja ta sprawiła jednak, że statua została doszczętnie zniszczona w 1831 r., gdy zawaliła się wieża kolegiaty.
Posąg Salomei natomiast z niejasnych przyczyn ukryto w głębokiej niszy prezbiterium, a następnie… zasłonięto stallami i obrazami. To właśnie uratowało ten niezwykły zabytek. Upamiętniający księżną posąg został odkryty w spalonej kolegiacie głogowskiej dopiero po zakończeniu II wojny światowej.
W 1950 r. głogowską statuę przeniesiono do Muzeum Państwowego we Wrocławiu (obecne Muzeum Narodowe). W tym samym roku dzieło to wypożyczone zostało do Muzeum Narodowego w Poznaniu – początkowo wyeksponowano je w podziemiach ratusza. W poznańskim muzeum zabytek został scalony, a w kolejnych latach przeszedł gruntowną konserwację.
Choć fakt przeniesienia figury do Poznania z pozoru może wydawać się zaskakujący, dla głogowskiej księżnej stanowił pewnego rodzaju… powrót do domu rodzinnego. Salomea, najstarsza z córek Władysława Odonica, była bowiem księżniczką wielkopolską. Co więcej, jej zaślubiny z Konradem I, za którego została wydana w 1249 r., odbyły się właśnie w katedrze poznańskiej
Po ponad 70 latach – dzięki porozumieniu i współpracy między trzema instytucjami – Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Muzeum Narodowym w Poznaniu oraz Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Głogowie – rzeźba powróciła do Głogowa jako depozyt MNWr.