Dwa kolejne obrazy – straty wojenne Wrocławia – wracają do Muzeum Narodowego we Wrocławiu! Prof. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego, przekazał je podczas uroczystego otwarcia wystawy „Utracone/Odzyskane. Z kolekcji wrocławskich” w Kordegardzie Galerii Narodowego Centrum Kultury.
„Dzisiejsze spotkanie poświęcone jest tylko jednemu miejscu w Polsce – Muzeum Narodowemu we Wrocławiu – które utraciło wiele dzieł sztuki w trakcie i po II wojnie światowej. Wszystkie obiekty, które możemy podziwiać na wystawie, zostały odzyskane w wyniku dociekliwej i starannej pracy wielu osób. Dziś podziwiamy jej efekty” – powiedział wicepremier prof. Piotr Gliński podczas wernisażu połączonego z prezentacją dwóch nowo odzyskanych obrazów: Mostu Augusta w Dreźnie Gotthardta Kuehla i Marchijskiego wrzosowiska Karla Kaysera-Eichberga.
Fot. Arkadiusz Podstawka
W ministerialnej bazie danych utraconych dóbr kultury znajduje się obecnie ok. 64 tys. obiektów i wciąż trwają prace na rzecz ich odzyskiwania. Przy MKiDN powołano Departament Restytucji Dóbr Kultury, który współpracuje z wyspecjalizowanymi podmiotami na całym świecie. Minister kultury podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że na wystawie w Kordegardzie można oglądać dwa obrazy, które zostały zaprezentowane publicznie po raz pierwszy od blisko 80 lat.
Fot. Arkadiusz Podstawka
„Chciałbym podziękować Departamentowi Restytucji Dóbr Kultury MKiDN i podkreślić, że Muzeum Narodowe we Wrocławiu jest wiodącym w kraju muzeum, które z taką konsekwencją i skutecznością przywraca do kolekcji dzieła sztuki, które znajdowały się w przedwojennych zbiorach muzealnych we Wrocławiu” – mówił Piotr Oszczanowski, dyrektor MNWr. „Jest to zbiorowy wysiłek i efekt bardzo wytężonych naszych badań proweniencyjnych. Jest to także efekt skuteczności poczynań MKiDN. I za to jesteśmy wdzięczni. Ta współpraca przynosi jakże wymierne efekty. Eksponowane na naszej wystawie stałej »Sztuka europejska XV–XX w.« odzyskane dzieła Jordaensa, Bloemaerta, Cranacha, także w niedalekiej przyszłości przekazane dziś obrazy impresjonistów, przyczyniają się do wzrostu rangi tej prezentacji. Staje się ona bowiem reprezentatywna dla sztuki naszego kontynentu!”.
Odzyskane obrazy
Gotthardt Kuehl (1850–1915), Most Augusta w Dreźnie, ok. 1900
Obraz podarował do Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu w 1907 r. wrocławski kolekcjoner Conrad Fischer. Przekazał on instytucji swoje bogate zbiory malarstwa i rzeźby. Ostatnia archiwalna wzmianka o obiekcie odnotowuje wywiezienie go do składnicy w Kamieńcu Ząbkowickim w lipcu 1942 r. Obraz został odzyskany w 2021 r. dzięki współpracy MKiDN z Art Loss Register, organizacją prowadzącą największą na świecie bazę danych skradzionych dzieł sztuki.
Karl Kayser-Eichberg (1873–1964), Marchijskie wrzosowisko, ok. 1910 (przed 1913)
Dzieło zostało przekazane przez Śląskie Stowarzyszenie Artystów jako depozyt do zbiorów Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu 18 lutego 1913 r. Po likwidacji w 1939 r. Śląskiego Stowarzyszenia Artystów obraz został oficjalnie włączony do zbiorów muzeum. W marcu 1944 r. umieszczony został na liście ewakuacyjnej do składnicy w Kamieńcu Ząbkowickim. To ostatnia wzmianka archiwalna o obiekcie przed jego zaginięciem. Obraz został dobrowolnie zwrócony przez dotychczasowych posiadaczy, którzy dopiero niedawno odkryli jego pochodzenie.
Wystawa „Utracone/Odzyskane”
Na wystawie w Kordegardzie można zobaczyć dziesięć dzieł, które powróciły do kolekcji Muzeum Narodowego we Wrocławiu w ostatnich latach. Znajduje się wśród nich tak wspaniały obraz jak Historia Apolla i Dafne Abrahama Bloemaerta, praca Jacoba Jordaensa Św. Iwo wspomaga biednych czy miniatura Portet damy Lizinki de Mirbel, nadwornej malarki dworu Ludwika XVIII.
Na ekspozycji pokazano również niezwykłej urody Sztambuch Melchiora Lucasa, który w 2018 roku powrócił do zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Wystawa będzie czynna do 31 lipca.