Rok 2022 ustanowiony został Rokiem Romantyzmu Polskiego. Z tej okazji prezentujemy wybrane dzieła sztuki romantycznej ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Jako pierwszy – obraz Artura Grottgera Po powstaniu (1864) – prezentowany na co dzień na wystawie stałej „Sztuka polska XVII–XIX wieku”.
Podobnie jak obraz Grottgera z 1863 r. W Saskim Ogrodzie (w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie) oraz wcześniejszy o dwa lata rysunek W Ogrodzie Saskim (1861), również wrocławska praca Po powstaniu posiada ukryte znaczenie alegoryczne. We zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu znajduje się też niewiele różniący się w szczegółach rysunek Grottgera wykonany kredką na papierze.
Spacerujący parkową aleją bohaterowie na pozór rodzajowej sceny uosabiają przegraną walkę o wolność (beznogi młody powstaniec wsparty na kulach), powszechny w zaborze rosyjskim stan smutku i żałoby narodowej (dama w czerni) oraz nadzieję na odzyskanie niepodległości związaną z wpajanym młodym pokoleniom Polaków patriotyzmem i szacunkiem dla bohaterów narodowych (wpatrzona w powstańca dziewczynka z książką).
Ten nieduży obraz Grottgera niejako zamyka rozbudowaną narrację symboliczną zawartą we wspomnianych wcześniej pracach artysty. Jest finałem opowieści na temat wielopokoleniowej tradycji powstań narodowych i wrogości Polaków wobec zaborców, niepokoju i niepewności o losy młodego pokolenia powstańców styczniowych i nieufności wobec cierpiących – lecz bezwzględnie posłusznych carowi – żołnierzy rosyjskich (kaleki kozak z chartem w obrazie W Saskim Ogrodzie z 1863 r.) oraz żałoby narodowej, ale też tlącej się wciąż nadziei na niepodległość (Po powstaniu, 1864).
Artur Grottger – romantyczny polski rysownik oraz malarz, znany jest przede wszystkim jako autor serii rysunków poświęconych powstaniu styczniowemu 1863 roku, ujętych w cykle „Polonia”, „Lithuania”, a także „Wojna” – uniwersalnemu komentarzowi wobec tego zjawiska.
Grzegorz Wojturski, Dział Edukacji MNWr
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸
■ Aktualności i fotorelacje ➸