Licząca ponad 600 eksponatów prywatna kolekcja sztuki Dalekiego Wschodu prof. Romualda Nowickiego i Danuty Kohlberger-Nowickiej trafiła dziś do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Dar przekazała Fundacja Qinglong, która sprawowała pieczę nad kolekcją po śmierci właścicieli.
Znajdują się w niej przedmioty głównie z obszaru Chin, Tybetu i Japonii. Dominuje sztuka Państwa Środka w jej najbardziej charakterystycznych przejawach – są tu m.in.: wyroby z brązu, ceramika, malarstwo oraz przedmioty o najprzeróżniejszym przeznaczeniu wykonane z minerałów, kości, drewna i laki.
Najcenniejsze z eksponatów to starożytne rytualne naczynia na wino w kształtach wołu i smoka zrobione z brązu w XI i VIII w. p.n.e., bazaltowe figury kobiety z czasów dynastii Han (I w. n.e.) i bogini Guanyin z III w. n.e. Do cennych należą również: XVII-wieczny zwój z piękną sceną polowania, portrety przodków namalowane w schyłkowej epoce Qing (1644–1912) oraz pochodzące z tego samego okresu wazy meiping z oryginalną dekoracją w technice scrafitto, wyrafinowane figurki louhanów z porcelany blanc de Chine i misterne jadeitowe amulety w kształcie smoków.
Fot. Magdalena Lorek
W kolekcji znajdują się także przedmioty codziennego użytku. Wykonane z dużą starannością w XIX i pocz. XX w., są ciekawymi przykładami dawnej chińskiej sztuki użytkowej. Insygnia władzy urzędniczej, meble, butelki na tabakę, utensylia do kaligrafii, kościane etui na karty, a nawet damskie „lotosowe” pantofelki. Interesujący jest zestaw kilkunastu podgłówków do spania zrobionych z różnych materiałów. Należy także wspomnieć o rzeźbie sakralnej reprezentowanej przez liczne figurki buddów, bodhisattów i taoistycznych bóstw.
Wartość kolekcji Qinglong im. Danuty Kohlberger-Nowickiej należy oceniać nie tylko w kategoriach artystycznych, lecz także szerszym kontekście dydaktycznym. Widz oglądając te zbiory, podziwia formalne piękno egzotycznych przedmiotów. Jednocześnie studiując ich funkcje i przeznaczenie, poznaje kulturę mieszkańców Dalekiego Wschodu.
Fot. Magdalena Lorek
„Nie codziennie zdarza się taka sytuacja, że publiczne zbiory muzealne zostają w sposób tak spektakularny wzbogacone. Nasza cenna kolekcja dzieł sztuki i rzemiosła Orientu powiększa się prawie dwukrotnie o wyjątkowe, jakże wartościowe przykłady talentu i wyobraźni artystów i rzemieślników Dalekiego Wschodu – Chin, Japonii oraz Tybetu” – mówi dr hab. Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. „Wyrażam przeogromną wdzięczność zarządowi Fundacji Qinglong im. Danuty Kohlberger-Nowickiej za spełnienie intencji śp. prof. Romualda Nowickiego. Dziękuję za ten wyjątkowy i jakże szczodrobliwy gest. Za przejaw świadomości, że tego typu gesty czynią ofiarodawców nieśmiertelnymi. Muzeum w swej misja ma bowiem obowiązek nie tylko zachować »na wieczność« otrzymane dobra artystyczne, ale także pielęgnować pamięć o darczyńcach. Ich postawa jest godna najwyższego szacunku! Postawa godna naśladowania!”.
„Jako muzealnik cieszę się z pozyskania tej kolekcji, będącej przykładem kolekcjonerskiej pasji i intelektualnego wyzwania” – mówi Dorota Róż-Mielecka, kustosz w Dziale Rzemiosł Bliskiego i Dalekiego Wschodu MNWr. „Cieszę się także jako osoba prywatna. Pan Profesor Nowicki w katalogu towarzyszącym pierwszemu pokazowi własnych zbiorów umieścił dla mnie dedykację: Miłej Pani Dorocie z nadzieją, że kiedyś połączymy nasze siły i możliwości. Było to dokładnie 15 lat temu – 15 grudnia 2006 roku”.
Romuald Nowicki (1931–2010), profesor zwyczajny Politechniki Wrocławskiej, wybitny specjalista z dziedziny teorii pola magnetycznego i technik laserowych. Współtworzył wrocławską szkołę laserową i skonstruował jeden z pierwszych laserów w Polsce. Zaangażowany w działalność opozycyjną w podziemnej Solidarności w czasie stanu wojennego, został zdymisjonowany ze stanowiska dziekana w 1985 r. Wielki miłośnik Wrocławia i kolekcjoner. Zbierał z pasją porcelanę europejską i orientalia. Jego zainteresowania kulturą Wschodu wspierała żona Danuta Kohlberger-Nowicka. Po tragicznej śmierci małżonki gromadzony wspólnie przez ponad dekadę zbiór prof. Nowicki nazwał jej imieniem.
■ O kolekcji Qinglong z Dorotą Róż-Mielecką rozmawia Maciej Przestalski / Radio Wrocław (25.01.2022) ➸
■ Aktualności i fotorelacje ➸