od 27 listopada 2003 do 29 lutego 2004 roku
Sztuka zdobienia laką przedmiotów użytkowych to chyba najbardziej japońska ze wszystkich japońskich sztuk. To właśnie japończycy sprawili, że granica pomiędzy dziełem sztuki, a przedmiotem użytkowym zatarła się już we wczesnym średniowieczu. Co prawda na podstawie ostatnich znalezisk archeologicznych można przyjąć, że laką pokrywano przedmioty już w połowie epoki Jo-mon, a więc 4 lub 5 tysięcy lat temu, ale miała ta działalność znaczenie praktyczne – laka służyła raczej konserwacji wyrobów nią pokrywanych, niż ich zdobieniu. W wieku VII i VIII pojawiły się przykłady wykorzystania laki jako autonomicznej sztuki dekoracyjnej. Na pierwszy rzut oka trudno się zdecydować patrząc na te precjoza – czy to niepowtarzalny wytwór artystycznego geniuszu, czy też jedynie nadnaturalna zręczność wykonania. Po chwili jednak wątpliwość ta znika. Pozostaje zaś pewność: obcujemy z doskonałym pięknem. Takie refleksje rodzą się podczas oglądania wystawy „Tajemnice Orientu. Sztuka zdobienia laką” we wrocławskim Muzeum Narodowym.
Trzon wystawy „Tajemnice Orientu” tworzą bogate zbiory wrocławskiego Muzeum Narodowego. Należą do nich pudełka, kasetki i pojemniki o rozmaitych kształtach i wielorakim przeznaczeniu, ponadto miniaturowe mebelki, tace i akcesoria kobiece (szpile, grzebyk, wachlarz). Najlepszy, również w skali ogólnopolskiej, i najbardziej różnorodny w swym artystycznym wyrazie jest zespół jedenastu suzuribako – szkatułek na przybory do kaligrafii wykonanych w epoce Edo (1603-1867). Niewątpliwie najpiękniejszym zestawem kolekcji jest dwadzieścia luksusowych puzderek na medykamenty (inro). Te arcydzieła rzemieślniczego kunsztu nosili początkowo arystokraci i samurajowie, a później także bogaci mieszczanie. Oddzielnie należy wymienić dziewiętnastowieczne zminiaturyzowane kopie włóczni naginata wraz ze stojakiem, a także prawdziwych mebli: regału i komody na kosmetyki. Wykonywane z wielką precyzją miniatury sprzętów domowych (hina do-gu) były dołączane do zestawu lalek wystawianych trzeciego marca z okazji Hina Matsuri – Festiwalu Lalek, tradycyjnego święta dziewcząt. Oprócz drobnych przedmiotów – najbardziej charakterystycznych dla tej sztuki na wystawie można zobaczyć zdobione laką naczynia, meble, rzeźby i maski samurajskie. Prezentowane są również współczesne wyroby z laki, m.in. tace, czarki, kasetki, pałeczki do jedzenia, a także stół i parasol do ceremonii herbacianej.
Zbiory wrocławskie uzupełnione zostały eksponatami pochodzącymi z Muzeów Narodowych Krakowa, Warszawy, Poznania oraz Muzeów w Łańcucie, Gliwicach, Toruniu, a także udostępnionymi przez prywatnych kolekcjonerów.
Wystawie „Tajemnice Orientu” towarzyszy atrakcyjna, bogato ilustrowana publikacja prezentująca, po raz pierwszy w Polsce, unikatową wrocławską kolekcję zabytków zdobionych laką.
Inro z karpiem
Inro z chryzantemami
W trakcie trwania wystawy zapraszamy dodatkowo do uczestnictwa w wielu imprezach związanych z Japonią i sztuką japońską. Organizatorzy przygotowują m.in. pokazy kaligrafii, japońskich sztuk walki i origami, zaprosimy też na projekcje filmowe kina japońskiego oraz wiele innych atrakcji jak np. na ceremonię parzenia herbaty.
Komisarzem wystawy jest: Dorota Róż-Mielecka.
Aranżacja plastyczna wystawy: Agnieszka Sowa-Szenk.
Patronat honorowy: Ambasada Cesarstwa Japonii w Polsce.
Mecenatem objął wystawę: PKO BANK POLSKI, zaś patronami medialnymi są ART&BUSINESS i Gazeta Wyborcza.