4 grudnia 2010 – 20 marca 2011
Kuratorka: Elżbieta Gajewska-Prorok
12 najpiękniejszych obiektów w z liczącej ponad 50 dzieł kolekcji secesyjnego szkła czeskiego można oglądać na wystawie w muzealnym Skarbcu. Wśród nich są niezwykle oryginalny wazon z muszlami z firmy „Johann Lötz Witwe”, oplatane szklanymi nićmi naczynia wyprodukowane przez „Pallme König & Habel” i szkła o niezwykłych formach z firm: „Wilhelm Kralik Sohn” i „Joseph Ridskopf’s Sohne”.
Na wystawie można będzie zobaczyć m.in. szkła z huty i rafinerii szkła „Johann Lötz Witwe” z Klostermühle (Klášteský Mlýn w Czeskim Lesie), która wniosła największy wkład do rozwoju nowego stylu w szklarstwie czeskim. Prezentowane są niezwykle barwne obiekty z metalicznym blaskiem uzyskiwanym przez nanoszenie na odpowiednio spreparowane szkło par metali ciężkich (przykłady na wystawie 2, 4, 8). Początkowo były one wzorowane na wyrobach z amerykańskiej firmy L.C. Tiffaniego z końca XIX wieku, wkrótce jednak firma Lötz zaproponowała własne projekty. Na Wystawie światowej w Paryżu w 1900 roku zaprezentowała imponującą kolekcję szkieł i uzyskała Grand Prix. Na ten sukces złożyła się współpraca projektantów: malarza monachijskiego Franza Hoffstottera oraz praskiej malarki i projektantki naczyń Marii Kirchner. Na kolejnych wystawach krajowych i światowych firma pokazywała serie szkieł dekoracyjnych o tęczowych powierzchniach, tzw.: Phenömen Glas, Glas Medici i Glas Citisus. W latach 1909-1911 kierownikiem artystycznym był Adolf Becker, projektant form inspirowanych światem roślin i zwierząt oraz stylistyką japońską. W tym czasie powstała seria słynnych wazonów, o powierzchni przypominającej iskrzące się, drobne fale niosące różnokształtne muszle (przykład 8). Charakterystyczną cechą naczyń z firmy „Pallme König & Habel” w Kosten (Koštany koło Teplic) jest oplatająca i częściowo zagłębiająca się w powierzchnię ciemna, splątana nić szklana. Doskonała jakość materiału i rysunek oplotu szklaną nicią odróżniają wyroby tej wytwórni od naśladownictw z pomniejszych pracowni.Bardzo dobre pod względem formy i dekoracji, były wyroby z huty synów Wilhelma Kralika w Eleonorenhain (Lenora w Czeskim Lesie). Charakteryzowały się ciekawym kształtem i zróżnicowaną strukturą powierzchni (przykład 1,7). Tęczowe i satynowo-metaliczne szkła były inspirowane produktami firmy Lötz. Jednak wytwórnia proponowała własne rozwiązania z plastycznymi nakładkami i inkluzjami w seriach naczyń: Sienna-Glas i Vulcan-Glas.
Czeskie wytwórnie szkła były, obok francuskich (Lotaryngia i Paryż) i amerykańskich (firma Louisa Comfort Tiffaniego), najsilniejszym ośrodkiem wyrobu szkła secesyjnego. Wysoki poziom produkcji szklarskiej i możliwości techniczne pozwalały na adaptację nowych wzorów i wypracowania własnych artystycznych rozwiązań. Wszystkie dekoracje na szkłach czeskich były inspirowane formami zaczerpniętymi z natury, wśród których najczęstszym był motyw dynamicznie wijących się fal i pasm podobnych do włosów i piór. Bardzo ważną rolę odgrywał też kolor, dlatego właśnie te huty, które miały możliwości produkowania barwnego szkła, zwłaszcza barwionego powierzchniowo iryzującymi, metalicznymi farbami, uzyskały rolę wiodącą. Formy najbardziej charakterystyczne dla czeskiego szkła secesyjnego powstały w okresie od ostatnich lat XIX wieku do około 1910 roku.
