Janina Nowotnowa

Motyw zwierząt stał się bardzo popularny wśród artystów przedwojennego dwudziestolecia. Wizerunki naszych „mniejszych braci”, pozornie stylizowane zgodnie z obowiązującymi tendencjami, były jednak nadspodziewanie realistyczne z uwagi na znakomite uchwycenie ich rysów psychologicznych.

Janina Nowotnowa, jedna z niesłusznie zapomnianych artystek malarek i graficzek, wykonała w 1933 r. drzeworytniczy portret na wpół śpiącego pieska w typie teriera, Rolfiego, wygodnie rozpostartego na kanapie, przykrytej wzorzystą narzutą.

Piesek, najprawdopodobniej osobisty przyjaciel artystki, ukazany z góry, wyraźnie drzemie z przymkniętymi na szparki oczami. Leży w charakterystycznej dla psiaków pozie – ze złożonymi tylnymi łapkami i podwiniętą przednią. Typowa dla terierowatych szorstka sierść została uwydatniona grubszymi białymi kreskami na ciemniejszym tle, znakomicie korespondując z deseniem kapy, przykrywającej zaanektowane przez Rolfiego legowisko. Psiego uroku dodają uszy – jedno klapnięte, drugie stojące.

Autorka drzeworytu urodziła się w 1883 r. w Tarnowie jako Janina Vimpeller. Uczyła się w klasie fortepianu w krakowskim Konserwatorium Muzycznym, jednocześnie uczęszczając na prywatne lekcje rysunku i malarstwa oraz krótko na Wyższe Kursy dla Kobiet im. Adriana Baranieckiego. Naukę przerwała w 1902 r., wychodząc za mąż za Juliana Nowotnego, z którym w 1912 r. przeniosła się do Lwowa, gdzie wstąpiła do Związku Artystek Malarek i Związku Lwowskich Artystów Grafików.

Mimo obowiązków rodzinnych uprawiała malarstwo olejne i akwarelowe oraz drzeworyt, linoryt, suchoryt, akwatintę i mezzotintę. Arkana grafiki poznawała pod okiem Ludwika Tyrowicza. Po zakończeniu II wojny światowej, w czasie której mieszkała w Bieczu, osiadła w Krakowie, gdzie nadal aktywnie uczestniczyła w życiu artystycznym. Zmarła w 1963 r.

Magdalena Szafkowska, Dział Grafiki i Rysunków w Pawilonie Czterech Kopuł

#zoom_na_muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸

 

print