4 lutego 2022 minie prawdopodobnie 276. rocznica urodzin Tadeusza Kościuszki. Dlaczego prawdopodobnie? Dokładna data narodzin Kościuszki nie jest znana, wiadomo natomiast, że został ochrzczony 12 lutego 1746 roku jako Andrzej Tadeusz Bonawentura. Na tej podstawie za datę przyjścia na świat Naczelnika uznaje się dzień, któremu patronuje św. Andrzej, czyli 4 lutego.
Jednak bez względu na to, kiedy Tadeusz ostatecznie świętował swoje urodziny, robił to na pewno, przynajmniej w dzieciństwie i latach młodzieńczych, w domu rodzinnym – dworku w Mereczowszczyźnie.
Na początku XVIII wieku cały folwark w Mereczowszczyźnie należał do Sapiehów. W 1733 roku został przekazany, jako zastaw, Ludwikowi Kościuszce – ojcu Tadeusza.
Dworek, w którym rodzina Kościuszków spędziła 31 lat, był niewielkim parterowym budynkiem wybudowanym z drewna. Jego wysoki dach przykrywała słomiana strzecha, a główne wejście poprzedzał ganek wsparty na czterech filarach.
W 1764 roku kolejny właściciel majątku – Jan Jerzy hr. Flemming – zwrócił najemcom sumę pozostającą w zastawie. Kościuszkowie musieli przenieść się do Siechnowicz, a dwór zaczął niszczeć.
Odrestaurowano go dopiero w 1857 roku. Później przechodził kolejne remonty w okresie międzywojennym, w 1936 utworzono w nim muzeum.
Na nic się jednak zdały te działania, ponieważ w 1942 dwór wraz ze wszystkimi pamiątkami po Tadeuszu Kościuszce został doszczętnie spalony przez sowieckich partyzantów.
Po domu rodzinnym Naczelnika zostały jedynie fundamenty. To na nich w 2004 roku odbudowano dwór i utworzono w nim muzeum Tadeusza Kościuszki. Tylko jego ścian nie zdobią już niestety oryginalne portrety, rysunki, odznaczenia, ordery, siermięgi czy sukmany – a ich kopie.
Sylwia Błachowicz, Dział Promocji i Komunikacji Muzeum Narodowego we Wrocławiu
#zoom_na_muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸