Agora w starożytnej Grecji stanowiła centrum, wokół którego toczyło się życie obywatelskie, polityczne i religijne. Rzeźba Magdaleny Abakanowicz nosząca tę samą nazwę postawiona została w samym centrum Chicago – w przestrzeni Grant Parku, a dokładnie w jego południowo-zachodniej części przy Michigan Avenue i Roosvelt Road.
Zainstalowana na stałe plenerowa wystawa zajęła powierzchnię trzech akrów, a złożyło się na nią 106 figur z żeliwa, z których każda ma wysokość 285 cm i ciężar 600 kg.
Poszczególne formy wykonane zostały w odlewni żeliwa w Śremie, z którą artystka współpracowała przez kilka lat, tworząc figury przeznaczone na poznańską Cytadelę oraz do instalacji Vancouver Ancestors.
Modele do chicagowskiej realizacji wykonano z kawałków płótna zamoczonych w gipsie ceramicznym. Każda figura jest unikatową formą, wyróżniającą się indywidualnie opracowaną fakturą. Bezgłowe stado rozstawione jest w przestrzeni tak, aby między rzeźbami można było swobodnie chodzić. Niektóre postacie ustawione są w rzędzie, inne odwrócone są plecami, cztery spośród nich – niczym wartownicy – stoją poza tłumem.
Uniwersalna w wyrazie praca pozwalała na szeroką interpretację. Widziano w niej wyobrażenie demokracji, odwołanie do doświadczeń wojny, ale również wizerunek zbiorowej pamięci czy ludzkiej solidarności wobec władczych liderów.
Instalacja zrealizowana została dzięki współpracy miast siostrzanych, którymi od lat 60. XX w. są Chicago i Warszawa. Sfinansowana została przez polskie Ministerstwo Kultury i Sztuki, burmistrza Chicago, Polonię amerykańską oraz prywatne przedsiębiorstwa i darczyńców.
Małgorzata Micuła, Dział Rzeźby Muzeum Narodowego we Wrocławiu
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸