Kiedy i dlaczego Polską walutę chciano nazwać „kościuszko”? Jaki wpływ na powstanie pierwszych polskich banknotów miał Tadeusz Kościuszko? Można dowiedzieć się z wystawy plenerowej „Tadeusz Kościuszko na polskich banknotach i monetach” prezentowanej przed Muzeum „Panorama Racławicka”.
Ekspozycja została przygotowana przez Narodowy Bank Polski z okazji 230. rocznicy insurekcji kościuszkowskiej i wprowadzenia w tym roku do obiegu dwóch monet okolicznościowych: złotej o nominale 100 zł oraz srebrnej o nominale 50 zł.
Fot. A. Ziemlańska
Dzięki prezentacji poznać można pierwsze polskie pieniądze papierowe – Bilety Dyrekcji Biletów Skarbowych. Są to banknoty bez wizerunków, których wartość uzależniona była od pomyślnego przebiegu działań wojennych.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Tadeusz Kościuszko stał się głównym bohaterem pierwszych banknotów złotych polskich II Rzeczpospolitej. W okresie PRL-u doczekał się tylko jednego banknotu, w roku 1974 wyemitowano banknot o nominale 500 zł. Miał też swoją monetę obiegową oraz kilka monet kolekcjonerskich.
Najnowszą srebrną monetę można podziwiać w holu Panoramy. Ma nietypowy, bardzo rzadko stosowany kształt. Na jej awersie zostały umieszczone symbole powstańczych walk – szlacheckie szable i chłopskie kosy. Na rewersie znajduje się wizerunek płaskorzeźby Alfreda Dauna z 1896 r. przedstawiającej święcenie pałaszy generałów Tadeusza Kościuszki i Józefa Wodzickiego. Płaskorzeźba umieszczona jest na murze domku loretańskiego przy klasztorze oo. kapucynów w Krakowie.
Fot. W. Rogowicz
Na awersie monety złotej zaprezentowano sztandar chorągwi kosynierów krakowskich z nadaną mu przez Kościuszkę dewizą „Żywią i bronią” – wizerunek sztandaru z pisownią ówczesną ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Na rewersie widnieje portret Tadeusza Kościuszki z polskim Orderem Virtuti Militari oraz amerykańskim Orderem Cyncynata – na podstawie stalorytu Antoniego Oleszczyńskiego z 1829 r.
Fot. W. Rogowicz
Projekt złotej monety przygotowała Dominika Karpińska-Kopiec, natomiast srebrnej – Dobrochna Surajewska. Eminentem jest Narodowy Bank Polski, na którego zlecenie monety wyprodukowała Mennica Polska S.A.
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸