Zastaw więcierz, wódź niewodem… Rybołówstwo drzewiej

Wystawa poświęcona jest jednemu z najstarszych zajęć służących zdobywaniu przez ludzi pożywienia – rybołówstwu. Połowy ryb przy użyciu prymitywnych oszczepów i ościeni, pułapek oraz wędek stosowano już w epoce kamiennej, kilkadziesiąt tysięcy lat temu. Jeszcze w starożytności zaczęto także używać najprostszych sieci wykonywanych z włókien roślinnych. W średniowieczu powszechnie wykorzystywano już niemal wszystkie znane w XIX w. urządzenia i narzędzia rybackie. Od wczesnego średniowiecza mięso ryb było także jednym z ważniejszych składników pożywienia, a jego rola znacznie wzrosła po wprowadzeniu chrześcijaństwa i obowiązkowych postów. Na wystawie zgromadzono m.in. pułapki na ryby, wyplatane z wikliny (wiersze) oraz wykonane z materiałów sieciowych, wyposażone w skrzydła i wąskie gardła wlotowe (więcierze, mieroże). Oprócz małych kasarków-czerpaków i podbieraków, spełniających zwykle funkcje pomocnicze, na wystawie znajdują się znacznie większe suwaty, saki, podrywki oraz zarzutnie, będące już typowymi narzędziami połowowymi.
Do najstarszych, najbardziej zróżnicowanych oraz najpowszechniej stosowanych w rybołówstwie narzędzi należały ościenie (ości), czyli broń typu włócznia. W skład ekspozycji wchodzi kilkanaście ich wielozębnych żeleźców, zróżnicowanych pod względem wielkości oraz budowy, kutych ze stali, wycinanych z blach, giętych z prętów żelaznych itp.
W rybactwie zawodowym, ale często także indywidualnym, największą rolę odgrywały sieci, na ogół wyposażone
w linki brzeżne, drewniane (korowe) pławiki i metalowe ciężarki. Na wystawie prezentowane są zarówno jednościenne
i wielościenne sieci zastawne (typu drygawica lub wonton), jak i sieci ciągnione (włóczne), ściankowe oraz wyposażone
w matnie.

print