W nocy z 24 na 25 listopada dawnym zwyczajem obchodzono Katarzynki. Tej nocy kawalerowie mogli dowiedzieć się, kiedy znajdą wybrankę swojego serca i jak przyszła partnerka będzie miała na imię. Patronką wróżb i matrymonialnych przepowiedni była św. Katarzyna Aleksandryjska.
Według legendy św. Katarzyna, urodzona w Aleksandrii (Egipt), pochodziła z królewskiego rodu, była bogatą i wykształconą chrześcijanką, która przyjęła śluby czystości. Kiedy cesarz rzymski wzywał swoich poddanych do składania ofiar bożkom, Katarzyna sprzeciwiła się mu, zachęcając do uznania Boga chrześcijan. W odpowiedzi cesarz postawił ją przed zgromadzeniem mędrców, którzy mieli przekonać Katarzynę, że się myli. Jednak ona nie tylko odparła zarzuty mędrców, ale też ich nawróciła, za co została zamknięta w więzieniu. Tam torturowano ją na kołach nabijanych hakami, które połamały się i zabiły oprawców. Wreszcie Katarzyna została wyprowadzona za miasto, gdzie ścięto jej głowę, a z rany wytrysnęło mleko.
W ikonografii przedstawiana jest w koronie, z palmą w dłoni oraz z pękniętym kołem, a także z księgą, nawiązującą do uczonej dysputy i mieczem, którym została ścięta.
Święta Katarzyna jest patronką:
▪️ uczennic krawiectwa, modystek oraz młodych dziewcząt,
▪️ sztuk wyzwolonych, notariuszy, adwokatów i prokuratorów, a także teologów, filozofów, profesorów, studentów oraz uczniów (z powodu dysputy z mędrcami)
▪️ młynarzy, tokarzy, garncarzy, szlifierzów, rowerzystów (zawodów, które mają do czynienia z kołem),
▪️ mamek i niań (z racji mleka, które trysnęło z jej szyi po ścięciu),
▪️ cnotliwych kawalerów, którzy pragną wejść w szczęśliwy związek małżeński,
▪️ przywołuje się ją przeciwko migrenom i chorobom języka.
Magdalena Skrabek, Dział Promocji i Komunikacji MNWr
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸