Eksponat z kolekcji Muzeum Etnograficznego
Strój z Gródka Jagiellońskiego
Wymiary: wysokość manekina – ok.160 cm. Materiał: bawełna, aksamit, skóra. Czas powstania: XIX w.
Strój prezentowany jest na manekinie kobiety. Bogato ozdobione haftem ubranie składa się ze spódnicy, fartucha, koszuli, kamizelki i chusty. Dominują kolory: biały, czarny i czerwony.
Na nogach wysokie pod kolana, skórzane, czarne buty.
Biały, bawełniany fartuch sięga od pasa do kostek. Przykrywa całkowicie spódnicę. Od góry do dołu biegną równolegle dwa takie same motywy ozdobne wykonane biało-czerwonym haftem. Przedstawiają dwie długie, wijące się łodygi z małymi listkami. Obok nich sporadycznie rozrzucone mniejsze łodygi z listkami tej samej wielkości.
Pomiędzy dwoma wzorami – pionowy pas z białego haftu ażurowego. To siatka złożona z małych otworów. Na niej wijąca się pionowo łodyga z gęsto rozmieszczonymi kwiatami.
Środkowy pas kończy się na dole, natomiast czerwono-białe hafty zakręcają i biegną wzdłuż krawędzi fartucha. Dolny brzeg wykończony jest drobnymi ząbkami wykonanymi haftem ażurowym. Materiał fartucha układa się na bokach w pionowe fałdy.
Na tułowiu biała, bawełniana koszula z długimi, bufiastymi rękawami i wąskimi, ciasno zapiętymi mankietami. Na ramionach, rękawach i mankietach szerokie pasy czerwono-czarnego haftu. Przedstawiają gęsto ukwiecone, poskręcane łodygi. Czerwony kolor zdobienia mocno kontrastuje z bielą materiału.
Na koszuli granatowy, aksamitny, zapięty gorset. Przez środek biegnie rząd guzików w kształcie perełek. Wzdłuż guzików po lewej i po prawej stronie motywy ozdobne wyszywane kolorowymi koralikami. Przedstawiają różnej wielkości kolorowe kwiaty na czarnych, rozgałęziających się łodygach z małymi biało-zielonymi listkami. Wzór poszerza się w okolicach bocznych kieszeni gorsetu.
Na głowie chusta z czarnego aksamitu z ozdobnymi frędzlami na brzegach. Chusta oplata głowę, końcówki materiału spoczywają na ramionach.
Jest to strój odświętny, wkładany z okazji świąt obrzędowości dorocznej i rodzinnej. Ta pierwsza związana była z kalendarzem świąt katolickich. Druga – rodzinna, obejmowała takie wydarzenia jak wesela chrzciny i pogrzeby.
Chusta na głowie lub czepiec była symbolem zamążpójścia.
■ Więcej opisów ➸