Historia budynku

Siedzibą otwartego 25 czerwca 2016 roku Muzeum Sztuki Współczesnej – Oddziału Muzeum Narodowego we Wrocławiu – jest Pawilon Czterech Kopuł, modernistyczny gmach wzniesiony w 1912 roku według projektu wybitnego architekta Hansa Poelziga.

Budynek sąsiaduje z monumentalną Halą Stulecia zaprojektowaną przez Maksa Berga. Obie budowle stanowią unikatowy zespół urbanistyczny, który powstał na potrzeby Wystawy Historycznej, zorganizowanej w 1913 roku we Wrocławiu z okazji setnej rocznicy wydania przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III odezwy An mein Volk oraz zwycięstwa Prus nad Napoleonem w bitwie pod Lipskiem.

Do 1945 roku budynek służył czasowym wystawom sztuki i okolicznościowym prezentacjom. W 1948 roku był jednym z miejsc ekspozycyjnych słynnej Wystawy Ziem Odzyskanych, której symbolem stała się wzniesiona naprzeciw wejścia do Pawilonu pierwotnie 106-metrowa iglica zaprojektowana przez Stanisława Hempla.

Od 1953 roku Pawilon Czterech Kopuł był siedzibą wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych. Tu właśnie powstały znakomite polskie filmy, między innymi Rękopis znaleziony w Saragossie Wojciecha Jerzego Hasa, Popiół i diament Andrzeja Wajdy, kultowe komedie Sylwestra Chęcińskiego Sami swoi, Nie ma mocnych, Kochaj albo rzuć. Wraz z trwającym przez lata upadkiem wrocławskiej wytwórni sam Pawilon jednak także uległ degradacji.

W 2006 r. Hala Stulecia wraz z terenami przyległymi została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W 2009 r. sąsiadujący z nią budynek Pawilonu Czterech Kopuł został przekazany Muzeum Narodowemu we Wrocławiu, w latach 2013–2015 został odrestaurowany, odzyskując jednocześnie swą pierwotną funkcję wystawienniczą.

Przestrzeń wystawiennicza w Pawilonie Czterech Kopuł podzielona jest na dwie części: skrzydło wschodnie z wewnętrznym dziedzińcem, gdzie prezentowana jest wystawa „Kolekcja sztuki polskiej II połowy XX i XXI wieku”, oraz skrzydło zachodnie, przeznaczone na pokazy wystaw czasowych.
W holu wejściowym usytuowanym w kopule południowej zwiedzający mogą skorzystać z ośmiu paneli multimedialnych i samodzielnie uzyskać podstawowe informacje dotyczące obiektu, kolekcji, artystów, muzeum i jego oferty edukacyjnej.
Na dziedzińcu znajduje się kawiarnia „#do czterech razy sztuka”, gdzie można skorzystać z szerokiej oferty napojów, deserów, przekąsek oraz odpocząć w fotelach wykonanych według słynnego projektu Romana Modzelewskiego z 1958 roku.

Układ ekspozycji stałej jest chronologiczno-tematyczny. Zwiedzanie ułatwia system informacji w formie kartek z opisami poszczególnych części wystawy, które widzowie mogą zbierać z podajników umieszczonych w salach wystawowych. Przed wejściem na wystawę w muzealnej księgarni w zachodnim skrzydle budynku można kupić okładkę-skoroszyt na kartki z informacjami.

Księgarnia w Pawilonie Czterech Kopuł oferuje bogaty wybór wydawnictw o sztuce (albumy, katalogi, przewodniki, informatory, biografie, eseje) oraz książek dla dzieci współtworzonych przez mistrzów ilustracji.

Dzięki podświetlanym panelom informacyjnym zwiedzający mogą także poznać historię obiektu. W księgarni znajduje się również makieta Pawilonu Czterech Kopuł przystosowana do potrzeb osób niewidomych.

Zdjęcia: Arkadiusz Podstawka, Wojciech Rogowicz

print