Kolekcja sztuki współczesnej wrocławskiego Muzeum Narodowego wzbogaciła się o pracę Leona Chwistka – jednego z ojców polskiego malarstwa nowoczesnego! Obrazy tego artysty są rzadkością na rynku sztuki, dlatego zakup Rybaków (1913) tym bardziej cieszy.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu posiada jedną z najciekawszych kolekcji prac tego wybitnego malarza, w skład której wchodzi 19 bardzo zróżnicowanych stylistycznie obiektów: szkicowników, prac na papierze, obrazów z dojrzałego okresu twórczości artysty, zbiór wczesnych kompozycji – portretów najbliższych członków rodziny, m.in. siostry z mężem i siostrzeńcem, autoportretu z matką, autoportretu w stroju inkwizytora.
Niezwykłym śladem poszukiwań i podróży artystycznych Leona Chwistka są dwa obrazy namalowane w 1913 r. w trakcie jego pobytu w stolicy Kraju Basków – Chłopcy z San Sebastian oraz Krajobraz z San Sebastian zakupione przez wrocławskie muzeum w 1979 r. od siostrzeńca artysty Tadeusza Stożka.
Pokrewny stylistycznie obraz Rybacy powstał prawdopodobnie podczas tej samej podróży, w oddalonej o 20 km pięknej nadmorskiej miejscowości Fuenterrabía (w języku baskijskim Hondarribia), położonej w głębi Zatoki Biskajskiej, przy ujściu rzeki Bidasoa, tuż przy granicy Hiszpanii z Francją.
To specyficzne położenie oraz historyczna zabudowa rybackiego miasteczka portowego nadaje mu do dziś niepowtarzalny urok, który ponad sto lat temu zainspirował artystę.
Rybacy to portret dwóch siedzących obok siebie mężczyzn w baskijskich beretach. Młodszego z wąsem, w brązowo-zielonym okryciu ozdobionym białym fularem zawiązanym nonszalancko pod szyją i starszego o ogorzałej twarzy, ubranego w niebieską kurtkę. Artyście doskonale udało się uchwycić rys psychologiczny portretowanych, którzy wydają się być swoim przeciwieństwem. Ich sylwetki uchwycone na tle ściany prawdopodobnie jednego z domów w Barrio de La Marina wypełniają prawie całą powierzchnię kompozycji.
Ten wczesny obraz Chwistka wyróżnia niezwykłe wyczucie koloru, świadomość roli nawet niewielkich detali barwnych, które potrafią zupełnie zmienić charakter całego przedstawienia oraz już wtedy rozwijane zamiłowanie do nietypowego, dynamicznego komponowania obrazu.
Do 2 marca 2025 obraz można oglądać na wystawie „Kolekcja otwarta!” w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej Oddziale
Anna Chmielarz, kustoszka Działu Malarstwa Współczesnego MNWr
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸