Pierwszy dzień wiosny jako symboliczny koniec zimy i początek nowego życia przez wieki miał ogromny wpływ na ludzi.
W kreacji „dobrego początku” ważną rolę odgrywał zwyczaj unicestwienia Marzanny – słomianej kukły ubranej w strój kobiecy czy płótno, będącej symbolem zimy, śmierci i chorób.
Fot. A. Podstawka
Dawniej kukłę zwaną Marzanną lub Śmiercią wynoszono w orszaku ludzi z całej wsi poza jej granice, gdzie ją palono, topiono lub po prostu wyrzucano. Woda i ogień były symbolicznymi mediami, które przenosiły kukłę w zaświaty.
Po zniszczeniu Marzanny w jej miejsce do wsi wprowadzano triumfalnie zielony gaik (maik) – przystrojony kolorowymi wydmuszkami i wstążkami wierzchołek świerku lub jodły symbolizujący wiosnę i rozkwit przyrody.
Kukły Marzanny i gaik z dolnośląskich miejscowości, powstałe w latach 60. XX w., do 6 kwietnia 2024 można oglądać na wystawie „Pisanki i palmy wielkanocne” we wrocławskim Muzeum Etnograficznym. Zapraszam!
Magdalena Skrabek, Dział Promocji i Komunikacji MNWr
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸