W tym wpisie chcę zachęcić czytelników do wykonania lalki. Jest to typ wycinanki przeważnie o układzie poziomym, symetrycznej, przedstawiającej kobietę lub kilka trzymających się za ręce kobiet, nierzadko w towarzystwie kogutków. Najbardziej znane są lalki kołbielskie, ale wykonywało się je też w okolicach Opoczna i Sieradza.
Dawniej wycinanki przyklejało się w chacie bezpośrednio do ściany lub do powały. Robiło się je, tak jak i pająki, z okazji najważniejszych świąt kościelnych oraz ważniejszych świąt rodzinnych. Dziś możemy zrobić wycinankę bez okazji. 🙂
Warto zastanowić się, na co ją nakleić. Dawniej bielono chaty co roku. Dzięki temu można było pozwolić sobie na takie ekstrawagancje jak przyklejanie papieru bezpośrednio do ściany. Ja nakleiłam wycinanki na matowych okładkach notesów, można je też oprawić w ramki (jak obrazki) lub nakleić na puszkach lub pudełkach.
Do wykonania wycinanki nie potrzebujemy żadnych specjalistycznych materiałów ani narzędzi (choć nie zaszkodzi mieć małe, ale bardzo ostre nożyczki do wycinania drobnych elementów). Na dobry początek można użyć najzwyklejszego białego papieru do drukarki. Potrzebny jest też dobry klej.
By wykonać lalkę, należy złożyć papier na pół i wycinać oba brzegi panienki wzdłuż osi pionowej. Jeśli chcemy, żeby lalki trzymały się za ręce, musimy złożyć papier kilkakrotnie.
Na początku spróbuj zrobić pojedynczą, „surową” lalkę z małą ilością detali. Z każdą kolejno zrobioną postaraj się, by lalka miała coraz więcej szczegółów. Pamiętaj o proporcjach. Tradycyjne lalki mają wielkie spódnice i maleńkie główki i buciki.
Aby ozdobić fartuch takiej wycinankowej lalki, trzeba składać papier wzdłuż osi poprzecznych czy diagonalnych. Wycinanka będzie wtedy pewnie bardziej pognieciona, ale jest to częścią jej uroku.
Miłej zabawy!
Olga Budzan, edukatorka w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu
#zoom_na_muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸