W sobotę 14 czerwca 2025 roku minie 40-lat od udostępnienia dzieła Jana Styki i Wojciecha Kossaka we Wrocławiu.
Uroczyste otwarcie ekspozycji odbyło się 14 czerwca 1985 r. Panorama Racławicka od razu stała się najważniejszą atrakcją turystyczną miasta i cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem zwiedzających.
Do dziś odwiedziło ją ponad 12 milionów widzów. Najwięcej osób zobaczyło ją w 1988 r. – 508 882 osoby, najmniej w roku pandemii – „zaledwie” 60 875. W 2023 i 2024 roku Muzeum „Panorama Racławicka” zanotowało drugi i trzeci wynik w swojej historii (w 2023 r. – prawie 477 tysięcy zwiedzających, a w 2024 r. prawie 472 tysiące).
Kiedy pod koniec XIX w. Panorama Racławicka powstawała i prezentowana była we Lwowie, miała dodawać wiary w wymarzoną niepodległość, w Polskę wolną i zasobną.
Kiedy udostępniono ją we Wrocławiu, była wyrazem determinacji trzech kolejnych Społecznych Komitetów Panoramy Racławickiej, które latami zabiegały o jej powrót do świadomości Polaków, stanowiła również przejaw naszej dojrzałości i potrzeby głoszenia prawdy, tak długo nam odmawianej.
Fot. archiwalne MNWr
Dzisiaj dzieło to nabiera zupełnie nowych treści. Stanowi bowiem swoistą manifestację wiary w zwycięstwo, które można osiągnąć nawet nad przeważającymi siłami wroga.
Gdy obecnie dane nam jest udostępniać szerokim kręgom odbiorców to wyjątkowe malowidło, dokonujemy tego w poczuciu pewnej powinności. To nasz obowiązek, nasz zaszczyt i powód do dumy.
Mamy tego świadomość, czego dowodzi fakt, że ostatnimi czasy – w latach 2020–2021 – poddaliśmy gruntownej modernizacji budynek, w którym pokazywane jest płótno. Pragniemy, aby każda wizyta w Muzeum „Panorama Racławicka” była niepowtarzalnym przeżyciem, zarówno patriotycznym, jak i estetycznym.
O to staramy się od 40 lat, to było i jest zadaniem całego zespołu byłych i obecnych pracowników tego oddziału Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Im właśnie pragnę wyrazić wdzięczność za ogromny wysiłek i trud, za tę troskę i odpowiedzialność. Oni bowiem stoją na straży bezpieczeństwa dzieła i komfortu jego zwiedzania. A wszystko to, by kolejne miliony Polaków oraz gości z całego świata mogły podziwiać płótno Styki i Kossaka, by także następne pokolenia powracały do tego monumentalnego dzieła sztuki, które stało się jakże bliskie naszym sercom.
Zapraszam do Muzeum „Panorama Racławicka”. Zapraszam do podziwiania i przeżywania niezwykłego dzieła – Panoramy Racławickiej.
Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸