Szanowni Państwo,
serdecznie zapraszamy na niezwykle „smaczne” wydarzenia w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Przygotowane przez kilkudziesięciu organizatorów na terenie Wrocławia i całego Dolnego Śląska, odbędą się w dniach 11–12 oraz 18–19 września 2021. Tegoroczna edycja przebiega pod hasłem „Smaki dziedzictwa”.
Doskonałym przykładem bogactwa kulturowego każdego narodu są tradycje kulinarne, które odgrywają niebagatelną rolę w pielęgnowaniu obyczajów i tworzeniu wspólnoty rodzin i przyjaciół biesiadujących ze sobą. „Smaki dziedzictwa” zachęcają do poznawania tradycyjnych produktów regionalnych, przepisów, które 100 lat temu królowały na polskich stołach, oraz zabytków przetwórstwa spożywczego i dziedzictwa kulinarnego. Edycja EDD 2021 koncentruje się nie tylko na materialnych tradycjach rzemieślniczych (takich jak cukiernie, piekarnie, fabryki cukierków), ale również niematerialnych (staropolskich przepisach, tradycjach).
Poprzez temat kulinarny podchodzimy do dziedzictwa na nowy sposób, mniej oczywisty. Warto popularyzować i upowszechniać wiedzę o tradycjach kulinarnych, które są nierozerwalnym elementem naszej historii i kultury. Warto je odkryć!
Zapraszamy do Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu na cykl spotkań „Zasmakuj w muzeum” ➸
❧ Sobota, 11.09.2021
■ godz. 11:00
„Soczysta, chrupka, »królową« nazwana z Jawora do nas była przysyłana”, czyli słów kilka o kiełbasce jaworskiej – zapomnianym specjale dawnych kulinariów śląskich
Wykład dr hab. Joanny Nowosielskiej-Sobel
Kiełbaska o charakterystycznie chrupiącej skórce, smakująca najlepiej z piwem, przywoływana była między innymi w regionalnym przysłowiu: „Kocham cię jak kiełbaskę jaworską”, zapisanym w „Wielkim leksykonie przysłów niemieckich” przez Karla Friedricha Bandera. Będzie to opowieść o słynnym przedwojennym smakołyku.
■ godz. 12:15
Szlak kulinarny „Smaki Dolnego Śląska”
Wykład Barbary Jakimowicz-Klain, połączony z degustacją
Szlak kulinarny „Smaki Dolnego Śląska”, utworzony przez Dolnośląską Organizację Turystyczną, jest nowym produktem turystycznym województwa dolnośląskiego. Z jednej strony spełnia on oczekiwania wyrafinowanych podróżników-smakoszy, z drugiej – wszystkich turystów poszukujących ciekawych atrakcji turystycznych połączonych z dolnośląską gastronomią oraz możliwością zakupu potraw i produktów regionalnych, tradycyjnych i lokalnych.
Turystyka kulinarna jako jeden z ważniejszych segmentów turystyki rozwija się na Dolnym Śląsku bardzo dynamicznie. W prezentacji, która będzie zaproszeniem do odkrywania dolnośląskiego dziedzictwa kulinarnego, przedstawione zostaną certyfikowane obiekty znajdujące się na szlaku „Smaki Dolnego Śląska”.
■ godz. 13:30
120 lat tradycji kiszenia w Dolinie Baryczy
Wykład Emilii Sznajder-Chmury, Gospodarstwo Rolne „Kiszone warzywa z Doliny Baryczy”
Opowieść o małym rodzinnym gospodarstwie z Dolnego Śląska, którego specjalnością są kiszone ogórki oraz kiszona kapusta. Tradycję kiszenia zapoczątkował dziadek Stefan Sznajder w latach 50. ubiegłego wieku, a stosowane warzywa pochodzą z pól znajdujących się w obszarze Parku Krajobrazowego Doliny Baryczy, jednego z największych w Europie kompleksów stawów rybnych i największego w Polsce ornitologicznego rezerwatu.
■ godz. 15:00
Tematyka uzdrowiskowa w zbiorach Gabinetu Dokumentów Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Wykład dr Roberta Hesia
W zbiorach Działu Dokumentów Muzeum Narodowego znajduje się kolekcja kart pocztowych przedstawiających architekturę uzdrowiskową kurortów województwa dolnośląskiego. Pawilony zdrojowe z okazałymi pijalniami wód, pensjonaty, restauracje, cukiernie – to miejsca, w których zażywano rozkoszy stołu, a ich sfotografowane wnętrza będą przyczynkiem do rozważań także o kulinarnych aspektach pobytu w uzdrowiskach.
Wykład jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie czasowej w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu „Podróż za marzeniami. Kultura uzdrowiskowa w Europie”.
❧ Sobota 18.09
■ godz. 15:00
Zalecenia dietetyczne zawarte w poradnikach medycznych oraz zielnikach renesansowych z XVI i XVII w.
Wykład dr hab. Anny Odrzywolskiej
Czym jest balneologia i teoria humoralna obowiązująca w medycynie już od starożytności? Co leczy woda z cukrem i czy palenie tytoniu może być lekiem na astmę? Dobór tych medycznych zaleceń może dzisiaj bardzo dziwić. Podczas wykładu poznamy jeszcze wiele innych renesansowych porad „prozdrowotnych”.
■ godz. 16:15
PRL od kuchni – słodycze doby kryzysu
Wykład Olgi Budzan, połączony z degustacją
Ile procent kakao musi mieć czekolada, by móc nazywać ją czekoladą? Co można zrobić z margaryny? Ile kremów sułtańskich może zjeść dorosła panna? O słodyczach w kulturze i o kulturze w słodyczach.
Bohaterami spotkania będą kremy, bloki i erzace – kulinarne wyzwania, z jakimi zmagali się cukiernicy, kucharki, panie i panowie domu oraz dzieci.
■ godz. 17:30
Smaki Brazylii – być Brazylijczykiem. Tam, gdzie kończy się Europa, a zaczyna Brazylia
Prelekcja Dagmary Szkudłapskiej-Ferreiry
Opowieść połączona z pokazem licznych zdjęć i przepleciona nagraniami-filmikami z wywiadami Brazylijczyków o europejskich korzeniach. Będzie ukierunkowana na charakter i stopień przemieszania się kultury i zwyczajów różnych krajów europejskich z miejscowymi – indiańskimi, oraz afrykańskimi, prowadząc z biegiem czasu do wykreowania się kultury określanej jako brazylijska
❧ Niedziela 19.09
■ godz. 15:00
Piknik muzealny „Smaki dziedzictwa na Trójkącie”
Spotkanie w muzealnym ogrodzie połączone z koncertem muzyki tradycyjnej i degustacją
Na pikniku zagra i zaprosi wszystkich do tańca Kapela Batareja, która powstała w 2017 r. w Białymstoku. Grupa jest zafascynowana muzyką tradycyjną z różnych stron Polski. Najczęściej sięga po repertuar jej wschodniej części – muzykę Suwalszczyzny, Podlasia, Lubelszczyzny, a także wschodniego pogranicza. Zespół gra na potańcówkach wiejskich, miejskich oraz imprezach plenerowych, prowadzi zabawy muzyczne dla małych i dużych.
Na wydarzenia w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa zapraszają również edukatorzy z Gmachu Głównego Muzeum Narodowego we Wrocławiu, którzy przygotowali trzy wykłady online (na profilu FB), poświęcone kulturze kulinarnej ↡
❧ sobota 11.09
■ godz. 12:00 (na profilu FB)
Smaki świata – kulinarne wspomnienia z podróży
Wykład Michała Pieczki
Podróżowanie, zarówno w bliższe jak i dalsze strony świata, nieodzownie łączy się z poznawaniem i chłonięciem miejscowej atmosfery. Niezapomnianych doznań dostarczają każdemu podróżnikowi nie tylko piękne krajobrazy, bujna przyroda czy spektakularne zabytki, ale również lokalne potrawy, których może on spróbować podczas swoich peregrynacji. Spotkanie online będzie opowieścią o takich właśnie wrażeniach oraz zaproszeniem do pełnej rozmaitych smaków podróży po wybranych krajach basenu Morza Śródziemnego, Afryki, Azji i obu Ameryk.
❧ sobota 18.09
■ godz. 12:00 (na profilu FB)
Jedz, pij i popuszczaj pasa, czyli obyczaje kuchni staropolskiej
Wykład Jadwigi Jasińskiej-Sadury
Będzie to opowieść o dawnych zwyczajach związanych z potrawami i zachowaniem przy stole. Słuchacze poznają kuchnię szlachecką i chłopską, dowiedzą się, co to jest półgęsek, czarna polewka, małdrzyki czy zielone masło, zastanowią się wspólnie z prowadzącą, co z tradycyjnej kuchni staropolskiej przetrwało do naszych czasów.
❧ niedziela 19.09
■ godz. 12:00 (na profilu FB)
Apetyt na podróże
Beaty Stragierowicz
Prelekcja online będzie opowieścią o sztuce i tradycjach kulinarnych krajów południa i północy Europy. Ikoniczna architektura zestawiona zostanie z ulubionymi potrawami i trunkami mieszkańców Starego Kontynentu.
Dzieci będą mogły wybrać się z rodzicami do Gmachu Głównego, gdzie przygotowane dla nich zostaną warsztaty ↡
❧ sobota 11.09
■ godz. 10:30
Kubuś Puchatek i „małe co nieco”
Warsztaty Sławomira Ortyla dla dzieci w wieku 6–12 lat
„Co i gdzie schować, żeby przetrwać zimę?” – zastanawiał się Kubuś Puchatek. Dla jego przyjaciół, podobnie jak dla ludzi, jesień też jest czasem gromadzenia zapasów. „Czy tego siana wystarczy?” – myśli Kłapouchy. „Jak przechować marchewkę, żeby się nie zepsuła” – martwi się Królik. A Kangurzyca szykuje dla Maleństwa ciepłą kamizelkę. Tak, jesień to ostatni dzwonek na zapełnianie słoików, suszenie grzybów i kiszenie kapusty. Czy chciałbyś poznać dawne metody przetwarzania i przechowywania żywności? Kubuś Puchatek zdradzi swoje sekrety.
W Pawilonie Czterech Kopuł dzieci będą się mogły dowiedzieć, jak smakuje obraz ↡
❧ sobota 11.09
■ godz. 12:00
Jak smakuje obraz?
Warsztaty Agaty Iżykowskiej-Uszczyk dla dzieci w wieku 6–12 lat
Czy kolor czerwony jest gorzki? A może wręcz przeciwnie – ciepłe odcienie smakują letnimi owocami? W trakcie spotkania stworzymy smakowitą gamę barw, odwołując się do najbardziej kolorowych prac znajdujących się w kolekcji Pawilonu Czterech Kopuł.
■ „Smaki dziedzictwa” – wydarzenia EDD na Dolnym Śląsku ➸
■ Program z wszystkimi wydarzeniami w ramach EDD dostępny jest na stronie edd.nid.pl ➸
Europejskie Dni Dziedzictwa powstałe z inicjatywy Rady Europy i Unii Europejskiej to jedno z najważniejszych wydarzeń mających na celu promocję europejskiego dziedzictwa kulturalnego i historycznego. To jedyne w swoim rodzaju święto uwrażliwia setki tysięcy Europejczyków na kulturową różnorodność, a także rozbudza zainteresowanie historią poszczególnych regionów.
Ogólnopolskim koordynatorem EDD jest Narodowy Instytut Dziedzictwa, a dolnośląskim – Muzeum Etnograficzne Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Projekt dofinansowany jest ze środków MKDNiS w ramach Programu NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022, współfinansowany ze środków Województwa Dolnośląskiego. Wydarzenia odbywają się pod patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Marszałka Województwa Dolnośląskiego.
Więcej informacji o EDD znajduje się na stronie internetowej edd.nid.pl ➸
Wszelkich informacji dotyczących projektu udzielają: Agnieszka Szepetiuk-Barańska oraz Elżbieta Baluch, tel. 71 344 33 13 i 71 342 12 67.
Aktualne informacje na FB ➸