11 marca – 27 kwietnia 2025 | kiermasz: 12 kwietnia 2025
Fot. A. Podstawka
Kuratorka wystawy: Agnieszka Szepetiuk-Barańska
Od blisko 60 lat wrocławskie Muzeum Etnograficzne przygotowuje w okresie świąt Wielkiej Nocy wystawę poświęconą ozdobom i rekwizytom wielkanocnym. Również i w tym roku zobaczyć można różnorodność pisanek, palm i stroików świątecznych, gliniane baranki i ceramiczne ptaki, kwiaty z papieru czy ozdobne pająki. Ekspozycję wzbogacają archiwalne fotografie i współczesne nagranie z obrzędu święcenia pokarmów. Odbędzie się także tradycyjny kiermasz wielkanocny, zaplanowany na sobotę 12 kwietnia.
Zdobienie jaj to element sztuki ludowej, a zarazem jedna z najbardziej żywotnych dziedzin plastyki obrzędowej, w której pielęgnowana jest tradycyjna stylistyka. Na wystawie można zobaczyć różne techniki zdobnicze na przykładzie prac kilkudziesięciu twórców z terenu głównie Dolnego Śląska i Opolszczyzny. Pokazane zostały pisanki precyzyjnie zdobione technikami batikową, rytowniczą i aplikacyjną, wśród nich jaja oklejane rdzeniem sitowia, słomą czy miniaturowymi wycinankami. Widzów zachwycą opolskie „kroszonki” i jaja ze zdobieniami nawiązującymi do motywów huculskich, suwalskich, rzeszowskich i kaszubskich. Nie zabrakło także zdobniczych motywów orawskich, petrykowskich, krymsko-tatarskich i naddnieprzańskich.
Na ekspozycji są także palmy, które w Niedzielę Palmową, zwaną też Kwietną lub Wierzbną, niesione są w uroczystych procesjach. Palmie przypisywano właściwości ochronne, życiodajne, zdrowotne i dobroczynne, a moce te potęgowało poświęcenie jej w kościele. Na Dolnym Śląsku dominowały palmy wykonywane według wzorów wileńskich, których tradycyjne przykłady oraz współczesne wariacje będą mogli zobaczyć widzowie. Wyplatane z suszonych i barwionych traw, ziół i kwiatów oraz ułożone w misterne wzory, zachwycą zwiedzających.
Wszystkie prezentowane w tym roku prace zostały wykonane i dostarczone przez aktywnie działających twórców, co czyni ekspozycję niezwykłym doświadczeniem badawczym i antropologicznym. To okazja do obserwowania rozwoju, kierunku zmian i artystycznych trendów tworzenia rekwizytów i ozdób wielkanocnych. Po zakończeniu wystawy wybrane prace trafią do muzealnych zbiorów.
Realiz. S. Kluszczyński
↡ Kilka ujęć z przygotowań do wystawy
Fot. M. Skrabek
↡ Wybrane wydarzenia towarzyszące wystawie
Zdobienie jaj techniką batikową i przez wyszywanie, tworzenie pająków świątecznych, malowanie ceramicznych baranków, wycinanie zajączków i wyklejanie kogutków – to atrakcje programu wydarzeń towarzyszących wystawie „Pisanki i palmy wielkanocne”. W planie są: warsztaty dla dzieci i dorosłych, w tym tłumaczone na PJM, a także oprowadzanie z audiodeskrypcją oraz wykład o dawnym i współczesnym świętowaniu.
■ 16.03, g. 12:00
Wyszywane jajo — warsztaty rodzinne dla dzieci 6–12 lat, prowadzenie: Olga Budzan
■ 22.03, g. 15:00
Pająki – najpiękniejsze ozdoby wielkanocne — warsztaty rodzinne tłumaczone na PJM, prowadzenie: Olga Budzan, tłumaczenie: Elżbieta Resler
■ 29.03, g. 12:00
Malowanie barankowych dzwonków — warsztaty dla dorosłych, prowadzenie: Xymena Smreczak
■ 5.04, g. 13:00
Oprowadzanie po wystawie z audiodeskrypcją, prowadzenie: Olga Budzan
■ 5.04, g. 14.00
„Niecodzienna codzienność – czas wielkanocnego świętowania” — wykład Agnieszki Szepetiuk-Barańskiej
■ 6.04, g. 12:00
Zajączki, kogutki i drzewka — warsztaty rodzinne dla dzieci 6–12 lat, prowadzenie: Olga Budzan
■ 13.04, g. 12:00
Wyklejane koguty — warsztaty rodzinne dla dzieci 6–12 lat, prowadzenie: Julia Szot
■ 13.04, g. 14:00
Zdobienie pisanek metodą batikową — warsztaty dla dorosłych, prowadzenie: Julia Datchenko
Na wszystkie warsztaty i oprowadzanie obowiązują zapisy w tygodniu poprzedzającym zajęcia: edukacja@muzeumetnograficzne.pl lub 71 344 33 13. Zapraszamy!