9 października – 18 grudnia 2022
Fot. P. Skiba
Kuratorka wystawy: Iwona D. Bigos
Prezentacja najnowszego projektu artystycznego Piotra Skiby – twórcy związanego z Wrocławiem. Dziedziniec Pawilonu Czterech Kopuł stał się miejscem ekspozycji monumentalnej instalacji przypominającej odwróconą latarnię uliczną.
Użyte do jej stworzenia oryginalne lampy zostały wykonane w latach 80. XX w. w Zakładach Metalowych Predom-Mesko w Skarżysku Kamiennej, które w czasach PRL-u były największym ich polskim producentem, a dziś – będąc częścią koncernu Polskiej Grupy Zbrojeniowej – spółka ta wytwarza broń.
Oprawy te były szeroko rozpowszechnione w całym kraju i na stałe wrosły do krajobrazu polskich wsi i miast, również Wrocławia. Przewrócona latarnia przywodzić ma na myśl zamieszki uliczne w okresach społecznej anarchii czy wyciemnianie dzielnic poprzez wyłączanie lamp, co w poprzednim ustroju miało na celu zażegnanie kryzysu czy to gospodarczego, czy politycznego – a ostatecznie znalazło złowieszcze apogeum w okresie stanu wojennego w 1981 roku.
Fot. M. Lorek
Podobnie jak w swoich wcześniejszych realizacjach Skiba wykorzystuje elementy znalezione, poddając je transgresji i delokalizacji ich znaczenia, które i tak nigdy nie jest oczywiste. Umieszczając quasi latarnię miejską w zamkniętym pomieszczeniu, artysta uwalnia w odbiorcach skojarzenia zarówno melioratywne, jak i pejoratywne, a wraz z ruchem obracającej się latarni wypuszcza w przestrzeń światła znęconego nim „Człowieka-Ćmę”.
Ale gdy Man-Moth
składa swoje rzadkie, lecz regularne wizyty na powierzchni,
nieco innym okiem patrzy na księżyc. Wychodzi
z dowolnego otworu w krawężniku któregoś z chodników
i zaczyna nerwowo zdobywać frontony różnych budynków.
Elisabeth Bishop, The Man-Moth (przekład Andrzej Sosnowski, za: Elizabeth Bishop, Santarém, 2018)
Fot. Antoni Skiba
Piotr Skiba jest absolwentem wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa i Rzeźby, obecnie pracuje jako wykładowca Akademii Sztuki w Szczecinie. Prace prezentował na wystawach indywidualnych w galeriach i instytucjach w Polsce i za granicą, m.in. w Nowym Jorku (White Box Art Center), Turynie (Giorgio Galotti Gallery), Kolonii (Berthold Pott Gallery), Warszawie (CSW Zamek Ujazdowski) czy Wrocławiu (BWA Awangarda oraz Muzeum Współczesne Wrocław).
Artysta wykorzystuje produkowane masowo obiekty, części, materiały związane z podstawowymi, uniwersalnymi potrzebami człowieka. Rzeczy takie jak stalowe filtry, porzucone ubrania, potłuczone żarówki, zapalniczki połączone zostają często w odlewach z brązu i aluminium z formami organicznymi, m.in. z insektami czy fragmentami naskórka. Wykorzystując przedmioty znalezione, wprowadza w życie ideę archeologicznego myślenia o nich. Podkreślając fizyczną obecność rzeczy i człowieka, stawia wszystko równorzędnie na jednej płaszczyźnie. Jego uwaga skupiona jest na potencjale przedmiotów jednorazowych „najniższej rangi”.
Mieszka we Wrocławiu na osiedlu Kosmonautów, zwanym potocznie Kosmosem. To tu zbiera i zmienia znalezione obiekty (rozbierając lub łącząc je w prototypowe elementy) i tworzy rzeźbiarskie hybrydy osiedlowych pomników. Obiekty te wydają się przywoływać świat, w którym rzeczy przejęły kontrolę, gdzie ludzkie ciało pozostawiło jedynie ślady. Podobnie jak w wierszu Nicka Flynna Statuary (Rzeźbiarskość) – pracuje jak pszczoła, która zmaga się z zatrutym w ulu ciałem ślimaka lub myszy. Postępując metodycznie, toczy walkę z „przedmiotem-ciałem”, aby finalnie wydalić je lub rozebrać, by „zamknąć hermetycznie w grobie z propolisu i wosku nad zwykłymi pomnikami miasta” – jak poetycko opisał to Flynn. Archeologiczne wykopaliska Skiby opisują człowieka, który próbuje przeciwstawić się naturze i ponosi porażkę, pozostawiając poczucie pustki i melancholii.
■ Wydarzenia towarzyszące wystawie ➸
■ Fotorelacja z konferencji prasowej i otwarcia wystawy ➸
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Wieloletniego Programu Rządowego „Niepodległa” na lata 2017-2022
