Abakany prezentowane na co dzień w Pawilonie Czterech Kopuł od dwóch lat można oglądać z bliska w domowym zaciszu, a wszystko dzięki projektowi „Abakanowicz 3D” ➸
25 prac Magdaleny Abakanowicz ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu zostało zeskanowanych i przeniesionych do świata wirtualnego. Zadanie to zrealizowała Fundacja Collect.
Interaktywne Centrum Poznawcze Collect powstało w 2019 roku. Fundacja zajmuje się digitalizacją powiązaną z tworzeniem nowoczesnych rozwiązań edukacyjnych, angażuje się w działania popularyzujące wykorzystanie nowoczesnych technologii w muzealnictwie, a także opracowuje własne interaktywne narzędzie na podstawie zdigitalizowanych obiektów polskiej kultury.
Czym jest digitalizacja? To, mówiąc krótko, przekształcanie treści analogowej w cyfrową i zarazem proces archiwizacji polegający na przygotowaniu cyfrowych kopii zasobów świata rzeczywistego. Przy okazji działania te pozwalają na otwarcie się na zupełnie nowe możliwości rozpowszechniania eksponatów muzealnych.
Fot. A. Podstawka
Jak wyglądał proces skanowania w Pawilonie Czterech Kopuł? Najbardziej wymagającym obiektem był Abakan żółty. Specjalnie dla tej pracy zostały przygotowane przęsła naciągowe, które trzymały abakan w jednej pozycji, tak by było możliwe zeskanowanie obiektu z każdej strony. Dodatkowo ze względu na rozmiary dzieła trzeba było posiłkować się rusztowaniem. Realizacja zdjęć trwała dwa dni, podczas których powstało 1200 ujęć.
Fot. A. Podstawka
Z kolei prace nad rzeźbą Dream wymagały zastosowania dookólnej fotogrametrii. W związku z gabarytami obiektu oraz zastanym oświetleniem proces realizowany był wewnątrz kopuły północnej w Pawilonie. Powstało ponad 500 zdjęć wysokiej jakości, na podstawie których następnie przygotowany został trójwymiarowy model – wierna cyfrowa kopia obiektu, udostępniona potem w materiałach warsztatowych oraz w formie wydruków 3D.
Dla każdego zdigitalizowanego eksponatu przygotowana została osobna podstrona, na której poza samym modelem 3D ➸ (użytkownik może oglądać go z każdej strony, dowolnie obracając w trójwymiarowej przestrzeni) dostępne są również opisy z audiodeskrypcją. Nagrania audiodeskryptywne przygotowane do prac Abakan żółty, Postacie siedzące, Plecy, Tłum, Klatka, Mutanty, Dream II dostępne są też na muzealnej stronie mnwr.pl ➸
Realizacja projektu „Abakanowicz 3D” możliwa była dzięki dotacji ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Plan zakładał prace interdyscyplinarne obejmujące digitalizację, opracowanie, udostępnianie i ponowne wykorzystywanie zasobów dziedzictwa kulturowego.
Dzięki projektowi upowszechniony został dostęp do wybranych prac artystki, powstały również atrakcyjne materiały edukacyjne wykorzystujące zdigitalizowane zasoby.
Fot. A. Podstawka
Dodatkowo projekt służył niwelowaniu barier w dostępie do kultury osób o specjalnych potrzebach, w szczególności niepełnosprawnych ruchowo oraz niewidomych.
Dzięki współpracy Fundacji z Działem Edukacji w Pawilonie Czterech Kopuł oraz Centrum Innowacji Przejście zostały przeprowadzone interaktywne warsztaty bazujące na przygotowanych w ramach projektu materiałach, na które złożyły się: wydruki 3D, aplikacja AR, materiały warsztatowe i ścieżki edukacyjne (dostępne na stronie abakanowicz3d.pl/sciezki-edukacyjne ➸). Z oferty skorzystało już blisko tysiąc osób – głównie dzieci i młodzież ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Interaktywne warsztaty stanowią doskonałe narzędzia edukacyjne poszerzające wiedzę z zakresu kultury i sztuki. Dzięki współpracy z partnerami Fundacji możliwe było przeprowadzenie zajęć na udostępnionych tabletach, co pozwoliło na dotarcie również do odbiorców wykluczonych technologicznie.
Doświadczenia zdobyte w trakcie współpracy Fundacji z wrocławskim Muzeum Narodowym posłużą do realizacji kolejnych projektów digitalizacji z udziałem instytucji, którym zależy na popularyzacji kultury i sztuki z wykorzystaniem najnowocześniejszych technologii
Tych, którzy pragną z bliska zapoznać się z detalami dzieł Magdaleny Abakanowicz, odsyłamy do modeli dostępnych na stronie abakanowicz3d.pl ➸ (można tu obejrzeć każdy fragment Abakanu żółtego, Postaci siedzących, Pleców, Tłumu, Klatki, Mutantów, Ugłowionego i Dream II).
Wystawa „Abakanowicz. Totalna” trwa w Pawilonie Czterech Kopuł jeszcze tylko do 28 sierpnia 2022 r., tymczasem projekt „Abakanowicz 3D” ➸ umożliwi kontakt ze sztuką tej niezwykłej artystki jeszcze długo po zakończeniu wystawy. Polecamy.
Maciej i Marcin Mosur, specjaliści ds. fotogrametrii i digitalizacji w Fundacji Collect
10 sierpnia 2022
■ Zapraszamy do lektury innych tekstów z cyklu „Intrygujące!” ➸