Na tkaninach dekoracyjnych, którymi specjalnie przyozdabiano domy w dni świąteczne, sporadycznie pojawiają się motywy bezpośrednio nawiązujące do obrzędowości dorocznej.
W zbiorach Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu znajdujemy jedynie trzy takie przykłady związane ze Świętami Wielkanocnymi. Dwa ręczniki uszyto z bielonego płótna lnianego i ozdobiono haftem krzyżykowym, różnokolorowymi nićmi bawełnianymi.
Fot. archiwum ME
Krótszy wykonany został ok. 1910 r. w Smykowcach w Tarnopolskiem, a wyszycia tworzą zgeometryzowane wzory roślinne oraz napis – z jednej strony PAN JEZUS, z drugiej ZMARTWYWSTAŁ; jego krótsze brzegi wykończone są frędzlami z nitek osnowy, wiązanymi u nasady w siateczkę.
Dłuższy ręcznik pochodzi z Biłki Szlacheckiej w Lwowskiem z ok. XIX/XX w. i przy końcach (z frędzlami z nitek osnowy) ma wyhaftowany pas z motywami geometrycznymi z jednej strony, a półkolistą gałązkę, na której siedzą 2 ptaszki z drugiej (ale po odwrotnej stronie); przy tych ornamentach znajdują się napisy cyrylicą: SŁAWA. ISUSU. HRISTU. SŁAWA. NA. WIKI.
Motywy wiosenno-wielkanocne, ułożone na przemian w postaci grzybków z kwiatkami, trzech kwiatków na łodyżkach oraz zajączków przy kapuście, wyszyte zostały płaskim ściegiem, kolorowymi nićmi bawełnianymi, na wąskim pasie białego płótna lnianego, który jako firanka o ząbkowanym brzegu zawieszana była na półce kuchennej w Sokółce w Białostockiem (proweniencja określona bardzo ogólne na XX w.).
Hanna Golla, Dział Tkanin i Strojów ME
■ Zoom na muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸