Jaką przywiązuje się dziś wagę do stroju? Czy ubiór wciąż może być symbolem dumy?
W obecnych czasach o tym, by za pomocą garderoby manifestować swój patriotyzm i godnie reprezentować ojczyznę, myśli się raczej od święta. Inaczej było jednak w czasach zaborów, kiedy w większości polskich miast elementy rodzimej kultury takie jak obyczaje, język czy stój nie były mile widziane przez władze zaborcze.
Dla Jana Styki odzienie było na tyle ważne, że postanowił poświęcić mu fragment w pisanym w 53. roku życia pamiętniku.
„Czamarka była dla mnie jakby suknią kapłańską, która mnie strzegła i nakazywała zawsze między obcymi wysoko nosić godność imienia polskiego. W czasie pobytu w akademii w Wiedniu […] napotykałem często osoby, którym strój mój przypominał Grottgera.
Moje buty w Wiedniu często były bez całej podeszwy, ale mina gęsta; choć fundusze strasznie skromne nie dozwalały na inne jadłodalnie, jak kuchnię ludową, to jednak nigdy od nikogo nie pożyczyłem grosza, by nie ubliżyć tej mojej ukochanej czamarce […].
Kiedy w Kielcach w 1886 roku przystępowałem do ołtarza, to znów strój mój zachwycał po brzegi wypełniony kościół. Ślub w Królestwie w polskim stroju był niewidzianym zjawiskiem, groziło to karą gubernatorską”.
Czym była owa czamarka? Było to sięgające do bioder lub połowy ud męskie okrycie wierzchnie. Czamarki zwykle zdobiły bogate guziki i szamerunki – pasmanteryjne przeszycia.
#zoom_na_muzeum – zapraszamy również do lektury innych tekstów ➸